Τα ζιγκ-ζαγκ του ΥΠΕΠΘ στις σχολικές βιβλιοθήκες

Η πρόσφατη δικαστική περιπέτεια του Ζιγκ-Ζαγκ στις νερατζιές (Έρση Σωτηροπούλου) λειτούργησε ως νομότυπη απόπειρα λογοκρισίας και άναψε φωτιές και αντιδικίες και στα ελληνικά ιστολόγια. Κερκόπορτα για τέτοιου είδους απόπειρες αποτελεί και το θεσμικό πλαίσιο των σχολικών βιβλιοθηκών.

Με εγκύκλιό του το Υπουργείο Παιδείας (Αρ. Πρωτ. 128832/Γ7/30-11-2006) απαιτεί από τις χιλιάδες σχολικές μονάδες της χώρας (δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια) να αποστείλουν στο Γραφείο Σχολικών Βιβλιοθηκών κατάλογο με τα βιβλία που ήδη υπάρχουν στις συλλογές τους για "έγκριση καταλληλότητας" από "αρμόδια Επιτροπή". Στην εγκύκλιο οι εκπαιδευτικοί καλούνται "αφού διενεργήσουν έλεγχο εντοπισμού του υλικού" να αποσύρουν ό,τι δεν περιλαμβάνεται στους "σχετικούς καταλόγους εγκεκριμένου υλικού που έχουν συνταχθεί βάσει αντίστοιχων υπουργικών αποφάσεων".

Όλη η εγκύκλιος μπορεί να σχολιαστεί για την ορολογία της και μόνο, που υποδεικνύει πόσο άσχετοι με το θέμα είναι οι συντάκτες της: εντοπισμός, καταλληλότητα, εγκεκριμένου κ.ο.κ. Ωστόσο υπό συζήτηση και προβληματισμό παραμένει το νόημα. Το θέμα το είχαμε θέσει πέρυσι με την wicked librarian, ενώ είχε γίνει και ερώτηση στη Βουλή από το βουλευτή του ΣΥΝ Γιάννη Δραγασάκη.
Το ΥΠΕΠΘ ερωτούνταν:

- Σε ποια μέτρα προτίθεται να προβεί για τη χρηματοδότηση του θεσμού και τη στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό, ώστε να μπορέσει επιτέλους να έχει το κάθε σχολειό τη δική του βιβλιοθήκη με το αντίστοιχο εξειδικευμένο προσωπικό;

- Με ποιο σκεπτικό το υπουργείο Παιδείας αποκλείει τους εκπαιδευτικούς από την κρίση πιθανής ακαταλληλότητας υλικού των σχολικών βιβλιοθηκών;

- Με ποια κριτήρια συντάχθηκε ο «κατάλογος εγκεκριμένου υλικού;
Με ποια κριτήρια κρίνεται η καταλληλότητα του υλικού; Ποιο υλικό,
ποιου περιεχομένου, ποιων συγγραφέων είναι ακατάλληλο για
μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης;

Αυτό που δεν έχει βγει προς τα έξω είναι η απάντηση που είχε δώσει τότε το Υπουργείο, την οποία σας χαρίζω για να θαυμάσετε τον τρόπο γραφής και το περιεχόμενο.

Νομίζω πως η κρίση του καθενός επαρκεί για το σχολιασμό της απάντησης. Δεν κρατιέμαι ωστόσο να μη σχολιάσω τον πατερναλισμό που δεν φοβάται τη γραφειοκρατία ή που τη χρησιμοποιεί για να συνεχίσει να θέτει εμπόδια στην ανάπτυξη. Οι εκπαιδευτικοί σαφώς απαξιώνονται και οι ελεγκτές της «καταλληλότητας» δεν κατονομάζονται.

Ποιο είναι το ηθικό και πολιτικό δικαίωμα του Υπουργείου Παιδείας να λογοκρίνει, να επιτρέπει ή να απαγορεύει την ύπαρξη υλικού σε βιβλιοθήκες για τις οποίες το ίδιο δεν έχει κάνει τίποτα ή έχει κάνει ελάχιστα πράγματα, είναι στην κρίση του καθενός να το αποτιμήσει. Η σπουδή εκπαιδευτικών και γονέων να συγκροτήσουν και να αναπτύξουν συλλογές στα σχολεία με την κίνηση αυτή έρχεται με εύκολο τρόπο να αποκτήσει τη νομιμότητα και την πατρότητα του Υπουργείου Παιδείας για κάτι για το οποίο δεν έχει δείξει ποτέ το έμπρακτο ενδιαφέρον του