Τα χρόνια μιας καλοκαιρινής μέρας.

Το «μεγαλώνω» είναι σχετική έννοια, άσχετη βέβαια με το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι καθώς φορτώνονται χρόνια ζωής, ξεφορτώνουν ωριμότητα. Συνειδητοποίησα φέτος πως όσο μεγαλώνω, τόσο λιγοστεύουν τα πράγματα της ζωής μου. Ας πούμε, γίνονται συντομότερες οι αποστάσεις, κρύβονται τα τοπία, πεθαίνουν οι άνθρωποι, κονταίνουν τα βουνά, μικραίνουν τα καλοκαίρια ως και οι μέρες τους ακόμη. Μερικές φορές κι αυτοί που θαύμασα μικρός, τώρα χάνουν τη λάμψη τους και δείχνουν λίγοι. Επομένως δεν είναι ότι μεγαλώνω, ή μάλλον εγώ μεγαλώνω επειδή οι σχέσεις που όριζαν το ύψος μου όταν ήμουν νεώτερος τώρα ορίζονται από μένα. Άθελά μας γινόμαστε εμείς οι μονάδες μέτρησης- και αυτό λογικά είναι καλό.

Τέλος πάντων για μια ακόμη φορά προσπαθώ (ανεπιτυχώς) να διαμορφώσω μια σειρά από σκέψεις, να συσκευάσω σ’ αυτές μια σειρά συναισθήματα, κυρίως στενάχωρα. Αν το σκεφτείς, τα στενάχωρα (λάθη, κακίες, τύψεις και τραύματα) διαρκούν περισσότερο στη μνήμη από τα ευρύχωρα της ζωής μας. Δυσκολεύομαι ωστόσο να είμαι τόσο αφαιρετικός ώστε να πετύχω το στόχο της γενίκευσης.

Δες ας πούμε τα εξής παραδείγματα:

***

Όταν ήμουν πιτσιρίκος χάζευα με τις ώρες τα μυρμήγκια που πήγαιναν και έρχονταν φορτωμένα την αποστολή τους, και αυτό ήταν μια πολύ σημαντική ασχολία. Φέτος καθώς το βλέμμα μου τα συναντούσε που πήγαινα και ερχόμουν στη θάλασσα, σκέφτηκα πόσο πληκτική και καταναγκαστική είναι η ζωή των μυρμηγκιών, επαναλαμβανόμενη και εμμονική, αφιερωμένη αποκλειστικά στη συγκέντρωση της τροφής. Καθώς τα συναντούσα πολλές φορές μέσα στη μέρα έκανα την ίδια σκέψη συνέχεια. Στο τέλος είχα γίνει και εγώ μυρμήγκι που κουβαλούσα την εμμονή μου – για να τραφώ κάποια στιγμή του χειμώνα με αυτήν.

***

Στις λίγες αυτές μέρες του αυγουστιάτικου παραθερισμού μας επαναλάμβανα κάθε πρωί μια αυτοσχέδια τελετή εξαγνισμού. Λίγο υπερβολικός ο όρος για να πω πως ξυπνούσα πρώτος νωρίς, πριν αρχίσουν τα τζιτζίκια τα καυλωμένα γλέντια τους, έφευγα μόνος με το βιβλίο στα χέρια και την πετσέτα στους ώμους, περνούσα το χτήμα με τις ελιές και τα μυρμήγκια και ξάπλωνα σχεδόν γυμνός στο κρύο μπλε της θάλασσας. Κι ύστερα, για καμιά ώρα πάλευα με το χάδι του ήλιου που ολοένα δυνάμωνε.

Θα με καταλάβεις αν σου πω πως αυτό ήταν μια συμπύκνωση όλων των καλοκαιριών τα ζωής μου, που την είχα ανάγκη προκειμένου να τα διασώσω; Που ξόρκιζε το μέγεθός τους μέσα μου;

***

Θα σε διαβεβαιώσω λοιπόν, με κίνδυνο να γίνω επικίνδυνα σαφής (και αυτοαναφορικός επομένως), πώς έδωσα φέτος ένα ισχυρό χτύπημα στο χειμώνα που θα ‘ρθει και θα δοκιμάσει πάλι μέσα και έξω μου τα μεγέθη που λέγαμε στην αρχή: αγόρασα στο γιο μου πολλά Μίκυ Μάους. Τα διάβαζε ο μπαγάσας, τα «ρούφαγε» απίστευτες ώρες. Κάποια μεσημέρια δεν κοιμήθηκε διαβάζοντάς τα. Και τον μάλωσα βεβαίως. Κατά πως έκανε κάποτε και ο πατέρας μου. Και του ‘λεγα: «κοιμήσου. Πώς θα μεγαλώσεις αν δεν κοιμηθείς;»

***

Οι φωτογραφίες είναι από τα Πούλιθρα. Ο Ραφαηλίδης επαναλάμβανε στο βιβλίο του ("Η μεγάλη περιπέτεια του μαρξισμού". Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου) τον Ηράκλειτο. Προσπάθησα να αποτυπώσω τη φράση του «ΠΟΤΑΜΩ ΓΑΡ ΟΥΚ ΕΣΤΙΝ ΕΜΒΗΝΑΙ ΔΙΣ ΤΩ ΑΥΤΩ»