Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2014

Χειροπιαστά οράματα

[Άρθρο που η "Αυγή" αρνήθηκε να δημοσιεύσει στη στήλη του "Βιβλιοθηκάριου" την Κυριακή 28/9/2014]*


«Ο λόγος της Αριστεράς για τις βιβλιοθήκες, ακόμα και ο πιο ριζοσπαστικός, έχει ένα κενό: να δώσει χειροπιαστά τα οράματα. Να δώσει κοινωνικά παραδείγματα που η ίδια έχει προκαλέσει με τους αγώνες της. Και αυτό δεν είναι εύκολο…»

Αυτό είναι ένα μήνυμα που μπορείς να λάβεις σαν απάντηση στη δημόσια συζήτηση που επιχειρείς να κάνεις γύρω από τα ζητήματα της πολιτιστικής πολιτικής και συγκεκριμένα της πολιτικής βιβλιοθηκών. Και είναι δύσκολο να διαφωνήσεις με τον αποστολέα του, αφού κι εσύ το ξέρεις πως η συζήτηση, ακόμη και η συζήτηση, γίνεται με όρους περιπτωσιακούς και αποσπασματικούς. Είναι γεγονός πως λείπει από τη δημόσια σφαίρα ένας «χώρος» αριστερής σκέψης και συνεργασίας για τον πολιτισμό, ένα περιοδικό που όχι μόνο θα απαντάει στις δεξιές και νεοφιλελεύθερες ρητορικές, αλλά θα συγκροτεί και ένα οραματικό πλαίσιο για τον πολιτισμό που θέλει η Αριστερά να υπηρετήσει και να σχεδιάσει. Πόσο μάλλον η λεγόμενη «κυβερνώσα». Λείπουν η συνεργασία και οι επεξεργασίες, λείπει ο συντεταγμένος κριτικός λόγος στα ιδεολογήματα που περιφέρονται στα κανάλια αναπαραγωγής της κυβερνώσας δεξιάς. Λείπουν οι απαντήσεις στις στρεβλώσεις που δημιουργεί η επικοινωνιακά πανίσχυρη κυριαρχία των ιδιωτικών ιδρυμάτων .

Γίνονται πράγματα βέβαια. Γίνονται ζυμώσεις, αναπτύσσονται ενδιαφέρουσες συζητήσεις, υπάρχει κινητικότητα. Είναι σημαντικός για παράδειγμα ο προβληματισμός που κατατίθεται στο «εσωτερικό» της Ανοιχτής Πόλης για τον πολιτισμό ή οι επεξεργασίες που γίνονται από τις νέες (αριστερές) δημοτικές αρχές, όλα αυτά είναι μια πραγματικότητα. Δεν είναι όμως συνολική και διασπείρει τις προσπάθειες. Δείγμα αυτής της αδόμητης κατάστασης είναι ότι μετά το θάνατο του Σωτήρη Σιώκου το Μάρτιο του 2014 το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει ακέφαλο, ή έστω χωρίς συντονιστή. Δύσκολα θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι αυτό δεν αποτελεί ένδειξη ενός προβλήματος είτε στην κομματική αντίληψη για τα ζητήματα του πολιτισμού, είτε στην κομματική αντίληψη για το ρόλο των κομματικών δομών. Πόσο μάλλον που κατά πώς φαίνεται πλησιάζει η ώρα να υλοποιήσουμε τα οράματά μας.

Οι βιβλιοθήκες είναι ανοιχτόμυαλοι οργανισμοί, προοδευτικοί. Δομικό τους συστατικό είναι η ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης, η ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση. Τα παραδείγματα που δίνουν με την ύπαρξη και το ρόλο τους αυτό, ακόμη και με τις αδύναμες πολιτικές που εφαρμόζονται γι’ αυτές όλα αυτά τα χρόνια, είναι χειροπιαστά οράματα. Που έχουν όμως την ανάγκη κεντρικού σχεδιασμού, οικονομικής και πολιτικής υποστήριξης. Θα μπορούσαν να γίνουν με ευχέρεια το προνομιακό πιλοτικό πρόγραμμα αριστερής πολιτικής πολιτισμού. Εξάλλου και οι νεοφιλελεύθεροι αυτό το χώρο έκαναν όχημα για τις αντίστοιχες πολιτικές τους. Χρωστάμε πάντως μια ευρεία συζήτηση για τον πολιτισμό, όχι μια χαοτική έκθεση ιδεών, αλλά ένα γερό σχέδιο που θα το πλουτίσει η εμπειρία και η θέληση του λαού.

*επομένως o "Βιβλιοθηκάριος" διακόπτει τη διετή συνεργασία του με την εφημερίδα.

8 σχόλια:

  1. Άρθρο που η "Αυγή" αρνήθηκε να δημοσιεύσει στη στήλη του "Βιβλιοθηκάριου" την Κυριακή 28/9/2014
    Για ποιο λόγο;
    Τι συνέβη;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Στο κείμενο υπάρχει η φράση "Δείγμα αυτής της αδόμητης κατάστασης είναι ότι μετά το θάνατο του Σωτήρη Σιώκου το Μάρτιο του 2014 το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει ακέφαλο, ή έστω χωρίς συντονιστή. Δύσκολα θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι αυτό δεν αποτελεί ένδειξη ενός προβλήματος είτε στην κομματική αντίληψη για τα ζητήματα του πολιτισμού, είτε στην κομματική αντίληψη για το ρόλο των κομματικών δομών. Πόσο μάλλον που κατά πώς φαίνεται πλησιάζει η ώρα να υλοποιήσουμε τα οράματά μας."

    Νομίζω πως είναι σαφές τι έγινε. Από τη στιγμή που το κείμενο γύρισε πίσω ως αντικομματικό εγώ είχα να διαλέξω ανάμεσα στο "συνεχίζω αυτό που με γεμίζει" και στο "συνεχίζω αυτό που μου επιτρέπεται"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Στις 06.03.2014, αν θυμάμαι καλά...
    στα Τρίκαλα ... ή κάπου αλλού..

    Εντάξει Γιώργο, εσύ και μόνο ξέρεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πιστεύεις αλήθεια ότι φταίει (μόνο) το τυχόν ακέφαλο και ασυντόνιστο του Τμήματος Πολιτισμού του Σύριζα;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. @Katerina Toraki: Διπλή η ερώτησή σου Κατερίνα. Ως αιτία για να κοπεί το άρθρο μπορώ να σε διαβεβαιώσω πως είναι μόνο αυτό (από όσο ξέρω). Αλλά μάλλον δεν ρωτάς αυτό.
    Η "περιβόητη φράση" ξεκινάει με τη λέξη "δείγμα". Τούτο σημαίνει ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο αυτό, ότι τόσοι μήνες χωρίς συντονιστή δεν είναι το πρόβλημα, αλλά έκφανσή του. Ο ρόλος μιας δεμένης επιτροπής είναι σημαντικός, αφού εμπνέει, συγκεντρώνει, συντονίζει, ελέγχει και αξιολογεί τους ανθρώπους που είναι πρόθυμοι να προσφέρουν. Μια τέτοια οργάνωση δεν επιτρέπει ας πούμε "βιασμούς" συλλογικών κειμένων και επικοινωνιακά παιχνίδια. Το κύριο φυσικά είναι η παραγωγή οραματικών και ρεαλιστικών θέσεων και σχεδίου. Αν η ερώτησή σου εμπεριέχει αμφισβήτηση προθέσεων, δεν συμμερίζομαι την αμφιβολία σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ίσως δεν διατύπωσα σωστά το ερώτημα. Η ερώτησή μου (και κάπως ρητορική, το ομολογώ) αφορούσε τις αιτίες που οι προτάσεις για τον Πολιτισμό πάσχουν. Ως δείγμα αναφέρεις την ανυπαρξία συντονιστή. Χωρίς να υποτιμώ φυσικά τον ρόλο του (κάθε άλλο μάλιστα), όμως αλήθεια όλα τα άλλα που αναφέρεις περί συνεργασιών, ανάγκης ευρείας συζήτησης και επεξεργασίας ζητημάτων, ανοιχτόμυαλων οργανισμών (άρα και εκπροσώπων τους;) κτλ κτλ, που είναι όλα σωστά, αλήθεια γιατί δεν συμβαίνουν (όπως κι εσύ διαπιστώνεις); Κι αυτό το ερώτημα ρητορικό. Αυτές οι επεξεργασίες και οι συζητήσεις έπρεπε να έχουν ξεκινήσει και ολοκληρωθεί πολύ πολύ καιρό πριν. Και πριν το 2014.
    Το ερώτημά μου δεν εμπεριείχε αμφισβήτηση προθέσεων. Όμως, τώρα που το ξανασκέφτομαι, θα μπορούσα να ρωτήσω "αμφισβήτηση προθέσεων τίνων;" Όσο για την Αυγή, μόλις τώρα ακούω στο Κόκκινο να καλεί την Κυριακή στο φεστιβάλ για τη συζήτηση "Πώς τη θέλετε την Αυγή;" Να μια ευκαιρία...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανακαλύψατε αργά τη νοοτροπία αυτών των ανθρώπων. Δυστυχώς θα απογοητευτεί πολυς κόσμος στο άμεσο μέλλον. Καλή συνέχεια όπου καταλήξετε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. @Ανώνυμος/ή: Δεν συμμερίζομαι ούτε τον έμμεσο χαρακτηρισμό σας, ούτε τη γενίκευσή σας, ούτε την εκτίμηση για το μέλλον. Θεωρώ μεμονωμένο περιστατικό με πολιτική σημασία τη συγκεκριμένη ενέργεια της αρχισυντάκτριας του πολιτιστικού να κόψει το κείμενο που μπορούσε. Γιατί στην ίδια σελίδα που φιλοξενούνταν ο "βιβλιοθηκάριος", ο "γείτονας" Κώστας Καναβούρης (ποιητής και δημοσιογράφος) στη δική του στήλη εντελώς τυχαία έγραφε την ίδια μέρα: "... «Αγρόν αγόρασε και ζεύγη βοών δύο» ο ΣΥΡΙΖΑ -η έμπρακτη προσπάθεια, υποτίθεται, εμπλουτισμένου ουρανού στα χώματα της κάθε μέρας- στο θέμα του «Τρίτου Προγράμματος». Σιωπή. Τίποτα από την Κοινοβουλευτική Ομάδα ή από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος. Γιατί; Εδώ δεν πρόκειται για συνδικαλιστική ολιγωρία, εδώ πρόκειται για απούσα αντιπαράθεση με τα γεγονότα. Για ανυπαρξία σκέψεως και δράσεως. Γιατί; Μήπως επειδή στον τομέα της πολιτικής φιλοσοφίας περί τον πολιτισμό ο ΣΥΡΙΖΑ μάλλον υστερεί; Λέω, μήπως; Και λέω, επίσης, μήπως η απουσία μιας τέτοιας φιλοσοφίας αποδεικνύει έναν λανθάνοντα πολιτικό συντηρητισμό που εξαντλείται σε πρόχειρες διαζεύξεις ιστορικώς εύθραυστων επιχειρημάτων; ..."

    Νομίζω πως τόσο αυτός ο πολιτικός χώρος, όσο και τα έντυπά του έχουν αποδείξει την ανοχή (για να μην πω το συστατικό τους στοιχείο) στη διαφορετική άποψη και την αυτοκριτική. Βέβαια όλα κρίνονται και πρέπει να κρίνονται. Εγώ με τα δεδομένα που αντιμετώπισα στο τελευταίο άρθρο μου είχα να διαλέξω ανάμεσα στο γράφω αυτά που πιστεύω και στο γράφω αυτά που πρέπει. Και διάλεξα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή