Πάντα με έθελγαν οι λίβελοι - κι αν ήμουν εκδότης, θα (επαν)εξέδιδα σήμερα μια επιλεγμένη σειρά από αυτούς σε μικρά τεύχη, με εισαγωγή και παρουσίαση των στόχων και των συντακτών τους, των συνθηκών μέσα στις οποίες γράφτηκαν. Αποτελούν συχνά μνημεία επιθετικού λόγου και ο χρόνος τους προσθέτει σαφώς την αναγκαία απόσταση, ώστε να τους αντιμετωπίζουμε ως τέτοια. Πριν λίγα χρόνια, επιλέγοντας υλικό για ψηφιοποίηση στη Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Αθηνών, είχα πέσει πάνω σε ένα λίβελο του 1873 εναντίον του Νικόλαου Κατραμή, επισκόπου Ζακύνθου. 14 σελίδες όλο κι όλο το βιβλίο. Πρόκειται για μια δημόσια διαπόμπευση που είχε το θάρρος να ξεστομίζεται (ο συγκεκριμένος είναι βέβαια ανώνυμος). Ένα στοιχείο που βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρον σε αυτή την περίπτωση είναι η λόγια γλώσσα που τσακίζεται, στριμώχνεται στη χαμέρπεια του μίσους: "... ο Νικόλαος Κατραμής εγεννήθη εν Ζακύνθω ο δε πατήρ αυτού Διονύσιος ήτο χωρικός εκ ποταπής τινός οικογενείας μαθών δε την τέχνην χρυσοχόος μετήρχετο αυτής εις Ζάκυνθον, και διά κιβδηλοποιίας απέκτησε πολλά χρήμαμα [sic] νυμφευθείς (λαβών) την Μαρίαν πτωχήν και ανέστιον γυναίκα απέκτησε πολλά τέκνα*... Ο Νικόλαος εκ νηπιότητος αυτού ήτο πονηράς φύσεως και κακής έξεως...."
* Βέβαιοι ότι οι αναγνώσται μας εννούν [sic] αποφεύγομεν να εξηγηθώμεν σαφέστερα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου