Οι γεμάτες μέρες της άδειας

Οι γεμάτες μέρες της άδειας – αργίες και επικόλληση δυο ημερών - τονώνουν τη διάθεση και σε αποστασιοποιούν (λίγο) από την οπτική της καθημερινότητας. Στα πολλά που ευχαριστήθηκα, ένα βιβλίο και δύο CD. Ο Μαραβέγιας και το “Welcome to Greece”, μία καταπληκτική δουλειά με φρέσκο ήχο, θυμωμένο στίχο και διονυσιακή μουσική. Τα Υπόγεια Ρεύματα τραγουδούν καταπληκτικά Θάνο Μικρούτσικο, ξεχωρίζω τη «Ρόζα», μια δεύτερη ανάγνωση που σου αποκαλύπτει νομίζω (και) άλλα πράγματα στο στίχο και τη μουσική γνωστών και αγαπημένων τραγουδιών.

Και πάμε στο βιβλίο: «Η απογοήτευσή μου στη Ρωσία»/Έμμα Γκόλντμαν. Αθήνα: Απόπειρα, 2009. Πρόκειται για τις αναμνήσεις μιας Αμερικανίδας αναρχικής από τα πρώτα χρόνια της Ρώσικης Επανάστασης. Η εξιστόρηση ξεφλουδίζει σιγά-σιγά την ιδεολογική της σύγκρουση με το καθεστώς των μπολσεβίκων. Δεν θα το έλεγα οδοιπορικό, νομίζω πως του λείπουν οι λεπτομερείς περιγραφές, ωστόσο πετυχαίνει να δώσει το κλίμα, να αποτελέσει μια μαρτυρία χωρίς διάθεση προστασίας και επομένως αυτολογοκρισίας. Δεν νομίζω πως γράφεται ημερολογιακά, μάλλον είναι μία εκ των υστέρων αναδίφηση. Οι περιγραφές από το ταξίδι της στη Ρωσία και την Ουκρανία είναι νομίζω από τα πλεονεκτήματα της αφήγησης, γιατί δίνεται γλαφυρά η εικόνα της Σοβιετικής ενδοχώρας στα πρώτα χρόνια του καθεστώτος, έτσι όπως (κατά τη γνώμη της) βαδίζει στη σταδιακή εκτροπή από τα επαναστατικά ιδανικά.

Έχοντας ως αποστολή της τη συγκέντρωση υλικού σχετικού με την Επανάσταση για τη δημιουργία του Μουσείου της Επανάστασης στην Πετρούπολη ανακαλύπτει κάποια στιγμή στην πόλη Βόλογκντα μια «εμπιστευτική, άκρως απόρρητη διαταγή» που εκδόθηκε το 1920 με υπογραφή της Ουλιάνοβα, αδελφής του Λένιν και επικεφαλής του Επιτροπάτου Κεντρικής Εκπαίδευσης. Η διαταγή απευθύνεται στις βιβλιοθήκες όλης της Επικράτειας και ορίζει ότι πρέπει να «αποσύρουν τη μη κομμουνιστική λογοτεχνία – εκτός από τη Βίβλο, το Κοράνι και τους κλασικούς - …Η καταδικασμένη με αυτό τον τρόπο λογοτεχνία έπρεπε να σταλεί για πολτοποίηση «λόγω έλλειψης χαρτιού».

Δεν στέκομαι στη λογοκρισία, αλλά στη σημασία που έδινε το καθεστώς στις βιβλιοθήκες προκειμένου να την επιβάλλει. Αποδεικνύεται πως για μια ακόμη φορά οι βιβλιοθήκες είναι «αντιεξουσιαστές του πνεύματος» γι’ αυτό διώκονται απηνώς και με κάθε τρόπο αιώνες τώρα.