Τράπεζες θυμάτων

[Αναδημοσίευση του άρθρου του "Βιβλιοθηκάριου" στην "Αυγή της Κυριακής", 7/6/2014]

Από μόνα τους πράγματα που γίνονται αυτά τα τελευταία χρόνια έχουν τη δύναμη, αν αποδεσμευτούν από το περιβάλλον που τα δημιουργεί και τα καταναλώνει ή έστω αν για λίγο σταθούν μπροστά στην κριτική επιτροπή της λογικής μας, να αποκαλύψουν τον πανίσχυρο παραλογισμό τους – με τρόπο ευφυέστερο ίσως και του Ιονέσκο. «Συνηθίζει ο κόσμος ξέρετε. Πλέον κανείς δεν εκπλήσσεται από τα στρατεύματα των ρινόκερων που διασχίζουν καλπάζοντας τους δρόμους, Οι άνθρωποι παραμερίζουν, τους αφήνουν να περάσουν και μετά συνεχίζουν τον περίπατό τους και συνεχίζουν τις δουλειές τους σαν να μην συμβαίνει τίποτα».*

Είναι βέβαια σχεδόν υπονομευτικό να σχολιάζεις ένα κείμενο του 1966 με ένα κείμενο το 1959, όμως ο στόχος δεν είναι αυτός. Εξάλλου τα καλά κείμενα αντέχουν στο χρόνο. Είναι όμως μακρύς ο δρόμος μέχρι επιτέλους να τελειώσουν τα αποσπάσματα του Παναγιωτόπουλου, του Παπανούτσου και της Αρβελέρ για να επιλέγουν οι φιλόλογοι κείμενα άλλα και άλλων ως πυρήνα για τις πανελλήνιες εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; Ο παραλογισμός ήρθε κι έκατσε φέτος με τον πιο τραγικό τρόπο ανήμερα των εξετάσεων στην έκθεση με την αυτοκτονία ενός 18χρονου μαθητή στα Γιαννιτσά – προφανώς κατά-πιεσμένου από το ανθρωποφάγο σύστημα των εξετάσεων. Την ίδια μέρα που χιλιάδες μαθητές θα σχολίαζαν ένα γερασμένο δοκίμιο 50 χρόνων για την έλλειψη ανθρωπιάς στην εποχή μας, ένας συνομίληκός τους θα απαντούσε σε αυτό με τον πιο απόλυτο και μη βαθμολογούμενο τρόπο.

Βέβαια δεν είναι να ξαφνιάζεις τα παιδιά με ανατροπές, ιδιαίτερα μια περίοδο κρίσιμη γι’ αυτά, για την οποία εκπαιδεύονταν χρόνια, όμως αναρωτιέται κανείς τι θα είχαν να γράψουν αν αντί για ένα δοκίμιο, είχαν να σχολιάσουν την επιστολή αυτοκτονίας ενός συμμαθητή τους. Μα φυσικά δεν γίνονται αυτά: δεν είναι SOS οι αυτοκτονίες – ούτε οι ειδήσεις τις λένε, ούτε η κοινωνία απασχολείται πέραν μιας ταχείας κηδείας του αυτόχειρα. Οι αυτοκτονίες δεν διδάσκονται στα φροντιστήρια, ούτε γίνονται ομιλίες στα σχολεία γι’ αυτές από τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη. Είναι βέβαια αστείο: μας απασχολεί το μπούλινγκ στα σχολεία, αλλά όχι οι αυτοκτονίες μαθητών. Θα ήταν αναμφίβολα μεγάλη ανατροπή να γράψουν οι μαθητές για κάτι που είναι εκτός ύλης, οι αυτοκτονίες μαθητών είναι εκτός ύλης. Και εν τέλει τι θα έκανε η ρινοκερο-κοινωνία μας  αν ξαφνικά αντιμετώπιzε μερικές δεκάδες χιλιάδες δοκίμια για το δολοφονικό εκπαιδευτικό μας σύστημα;

Καλύτερα έτσι – αντί για βιβλιοθήκες να φτιάχνουμε «τράπεζες θεμάτων» (είμαστε στην εποχή των τραπεζών). Σε αυτές θα καταθέτουμε θέματα και όχι γνώσεις. Και όταν χρειάζεται, θα κάνουμε ανάληψη εφηβικών ψυχών…