Τετάρτη 4 Αυγούστου 2021

Μια ιστορία του "Ολαρία Ολαρά"


Ο Νίκος Βελλιώτης (1905-1976) ήταν εκτελωνιστής, συνδικαλιστής και συγγραφέας. Έζησε και εργάστηκε στον Πειραιά. Έγραψε τη νουβέλα "Ολαρία-ολαρά" το 1948. Ακολούθησαν τα "Θαλασσοπούλια" (1955), τα "Ραγάνια" (1959), η συλλογή "Από τα σύννεφα στη γη; Από τη γη στον ήλιο ;" (1966) και τα "Μελτέμια" (1970).

Το "Ολαρία-ολαρά" είναι γνωστό σ' εμάς από το ομώνυμο εμβατηριακό τραγούδι του Σαββόπουλου, η φράση αυτή όμως δεν είναι βέβαια εφεύρημα δικό του. Ο Νίκος Σαραντάκος το 2018 ("Όταν ο Μποστ διαφήμιζε τα χρώματα Φλόου-Κοτ") εντοπίζει "ανορθόγραφη" διαφήμιση του Μποστ που αναφέρει επίσης το ποίημα:
"Άχτουνγκ! άχτουνγκ, να θυμάσαι – τα πωλούν Σωκράτους στράσε
νούμερο πενηντατρία – ας το μάθει κι η Αυστρία
ουντ τσουζάμεν Βιέννα-Ρομ εταιρεία Βερνιχρώμ
Βάφε γκουτ, ωραία βάφε – μας διατάζει η Λουφτβάφε
Πόρτες, έλικες και σκάλες – Φλόου-κοτ ις ούμπερ άλες
Ούμπερ άλες ιν ντερ βελτ – και στεγνώνουν πολύ σβελτ
Είναι εύκολος η χρήσις – κάνεις ελαφράς κινήσεις
Και δεν βγάζεις ιλαρά – Ολαρία ολαρά!"

Οι αναγνώστες του μπλογκ "Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία" εντοπίζουν το γερμανικό παραδοσιακό τραγούδι "Ein Tiroler wollte jagen", από το οποίο αντλεί έμπνευση ο Σαββόπουλος, αναφέρουν επίσης το Νίκο Βελλιώτη και το βιβλίο του.






Το "Ολαρία-ολαρά" του Βελλιώτη είναι μία νουβέλα που περιγράφει τη ζωή των ανθρώπων του Πειραιά στη γερμανική κατοχή. Τις υπέροχες ξυλογραφίες του βιβλίου έχει κάνει, όπως αναφέρεται στην 4η σελίδα, η (μόλις αφιχθείσα στον Πειραιά) "Βάσσω" (Κατράκη). Είναι η δεύτερη δουλειά της στις εκδόσεις μετά το "Θυσιαστήριο της λευτεριάς" που τυπώθηκε το 1945. Ο Βελλιώτης, όπως και η Κατράκη, θα είναι φίλοι με το Νικηφόρο Βρεττάκο για πολλά χρόνια. Το βιβλίο παίρνει τον τίτλο του από ένα "τραγούδι της γερμανικής φρουράς", που "ακούγεται" στο τέλος της νουβέλας, όταν ο Μπαρμπα-Γιάννης πεθαίνει βασανισμένος από τους Γερμανούς. "Έξω, έπεφτε πυκνό τώρα χιόνι. Κι απ' το μεγάλο δρόμο αντηχούσε το τραγούδι της Γερμανικής φρουράς: - Ολαρία-ολαράαα, Ολαρία-ολαράαα", αλλά και στου Νιόνιου το τραγούδι, όχι τυχαία προφανώς, "χιόνι πέφτει και σκεπάζει την αυλή μας", "και το χιόνι πέφτει από ψηλά"...



Δεν υπάρχουν σχόλια: