Το ντι-ρι-ντι πουλί και η πεντάμορφη

 [συντρόφισσες και σύντροφοι, επαναστατική επιτροπή καταλαμβάνει εφεξής το "Βιβλιοθηκάριο"- φτάνουν πια τα ρεφορμιστικά του παραμύθια και οι ανόητοι συναισθηματισμοί. Vive la revolution.

Σταυρούλα και Ξωτικό]

Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ένας βασιλιάς που είχε γιο ένα όμορφο παλικάρι. Δεν του χάλαγε κανένα χατίρι ό,τι κι αν του ζητούσε.

Ο γιος του κάποτε άκουσε για ένα δράκο που κρατούσε φυλακισμένους στον πύργο του το ντι-ρι-ντί πουλί και την πεντάμορφη. Τότε ζήτησε από τον πατέρα του να του υποσχεθεί πως θα του κάνει μια μεγάλη χάρη, χωρίς να ξέρει ποια είναι. Όταν ο πατέρας του δέχτηκε, του είπε πως ήθελε να του δώσει το πιο γρήγορο άλογό του για να πάει να τους βρει και να τους ελευθερώσει.  Ο βασιλιάς τήρησε το λόγο του,  αν και τον προειδοποίησε πως ήταν πολύ δύσκολο αυτό που ζητούσε, αφού κανείς δεν ήξερε πού βρίσκονταν ο πύργος του δράκου. 

Το παλικάρι έψαχνε συνεχώς και οι μέρες γίνανε βδομάδες κι οι βδομάδες μήνες. Κάποτε έφτασε σε ένα τρίστρατο. Ο πρώτος δρόμος είχε μια πινακίδα που έγραφε “πάει και γυρίζει”, ο δεύτερος “πάει, γυρίζει και δε γυρίζει” κι ο τρίτος “πάει και δε γυρίζει” .

Το βασιλόπουλο πήρε τον τρίτο δρόμο. Καθώς προχωρούσε συνάντησε μια γριούλα που ζύμωνε η καημένη το ψωμάκι της και το ζέσταινε με την άχνα της για ν' ανέβει το ζυμάρι. Τη ρώτησε τότε :

-Γιατί, γιαγιά, ζεσταίνεις με την άχνα σου το ζυμάρι  και δεν το σκεπάζεις με κανένα ρούχο;

-Παλικάρι μου, από τότε που ο δράκος έβαλε αυτήν την πινακίδα στο δρόμο  έμπορος δεν πλησιάζει πια στο χωριό και τα ρούχα μας λιώσανε.

Έβγαλε τότε το παλικάρι και της έδωσε τη χλαίνη του.

-Πάρε, γιαγιά τη χλαίνη μου να ζεσταίνεις  το ζυμάρι όταν ζυμώνεις και να τη φοράς όταν κρυώνεις.

-Σ' ευχαριστώ, παλικάρι μου!Για το καλό που μου 'κανες τι καλό θες να σου κάνω;

-Γιαγιά, θέλω να μου πεις που μένει ο δράκος που κρατάει το ντι-ρι-ντι πουλί και την Πεντάμορφη για να τους ελευθερώσω!

-Αχ, παιδάκι μου, είναι πολύ δύσκολο αυτό που θες. Ας είναι. Καθώς θα πηγαίνεις πιο πέρα θα δεις ένα ξεροπερίβολο. Θα το θαυμάσεις φωναχτά: “Τι ωραίο περιβόλι με πόσα φρούτα φορτωμένο!”.  Μετά από λίγο θα δεις μια βρύση που δεν τρέχει πια νερό. Θα κάνεις πως πίνεις νερό και θα πεις “Τι δροσερό νερό”! Θα τ' ακούσει αυτά ο δράκος και θα ευχαριστηθεί. Λίγο πιο πέρα είναι ο πύργος του δράκου. Να προσέχεις. Όταν ο δράκος κοιμάται έχει τα μάτια ανοιχτά, ενώ όταν τα΄χει κλειστά είναι ξύπνιος.

Το βασιλόπουλο ευχαρίστησε τη γριούλα και συνέχισε το δρόμο του. Πέρασε από το ξεροπερίβολο και τη βρύση που ΄χε στερέψει και έκανε όπως το ορμήνεψε η γριούλα. Σε λίγο φάνηκε κι ο πύργος του δράκου.  Για καλή του τύχη ο δράκος είχε τα μάτια ανοιχτά,κοιμότανε. Πλησίασε και είδε την Πεντάμορφη με τα μακριά μαλλιά της σε ένα παράθυρο .Τον πλάνεψε η ομορφιά της. Πλησίασε και της φώναξε:

-Πεντάμορφη, ρίξε τα μαλλιά σου να σε πιάσω.

Εκείνη το έκανε και  το ντι-ρι-ντί πουλί την ακολούθησε. Το βασιλόπουλο θέλησε να πάρει μια φοράδα του δράκου για να ταξιδέψει άνετα η Πεντάμορφη αλλά η φοράδα είχε ένα μικρό πουλαράκι. Μόλις έκανε να πάρει τη φοράδα, αυτό άρχισε να χλιμιντρίζει. Τότε ο δράκος έκλεισε το ΄να μάτι του. Το παλικάρι πήρε την Πεντάμορφη και το ντι-ρι-ντι πουλί πισωκάπουλα και άρχισε να τρέχει. Ο δράκος ξύπνησε εντελώς, είδε πως έλειπε η Πεντάμορφη και πήρε το πιο γρήγορο άλογό του και έτρεξε να τους προλάβει. Δω τους είχε, κει τους είχε, αλλά το άλογο του βασιλόπουλου ήταν άφθαστο και του ξέφυγαν.

Ο βασιλιάς όλον τον καιρό που έλειπε ο γιος του στενοχωριόταν και μετάνιωνε που του 'κανε το χατίρι γιατί φοβόταν πως δε θα τον ξανάβλεπε. Μια μέρα που ΄χε πια απελπιστεί τελείως , είδε το γιο του να καταφτάνει με το ντι-ρι-ντί πουλί και την Πεντάμορφη. Δεν πίστευε στα μάτια του.

Το βασιλόπουλο παντρεύτηκε την Πεντάμορφη και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα.

***

(Το παραμύθι αυτό το διηγιόταν  ο κυρ Γιάννης, ο πατέρας της νονάς της αδερφής μου. Από αυτόν το άκουσε η μητέρα μου και μας το έλεγε όταν ήμασταν μικρές. Δε γνωρίζω την προέλευσή του. Παρακίνησα τη μητέρα μου να μου το διηγηθεί για να το καταγράψω με αφορμή ένα ποστ του Βιβλιοθηκάριου σχετικά με τα παραμύθια) 

Ίχνη στην άμμο της ανάγνωσης (2012-2013)

Συνηθίζω μέσα στο καλοκαίρι να καταγράφω τα βιβλία που επέλεξα να μπουν στη βιβλιοθήκη μου καθόλη τη χρονιά που πέρασε. Των οποίων τα ίχνη βρίσκω στην αναγνωστική μου πορεία, βιβλία με τα οποία αναμετρήθηκα ή θα αναμετρηθώ. Η αναγνωστική περίοδος που καλύπτει η καταγραφή αυτή ήταν παράξενη. Διαπιστώνω, συγκεντρώνοντας όσα διάβασα, ότι για μια ακόμη χρονιά βαδίζω στις δύο εμμονές μου: την ποίηση και το ολοκαύτωμα των Εβραίων. Υπάρχει πάντως η "αμηχανία" ενός κύκλου που κλείνει- αυτό το "και τώρα τι;". 

Ευχαριστήθηκα παράδοξα το βιβλίο του Μασπερό, "φοβόμουν" το Σεμπρούν- ωστόσο τελειώνοντας το "τι ωραία Κυριακή" μένω ικανοποιημένος και "ανήσυχος". Ο Πατρίκιος πλην της τελευταίας συλλογής του (μου φάνηκε φλύαρη και ανέμπνευστη) είναι ποιητής που αγαπώ, κι ο Χιόνης βέβαια. Ο Κοντός δεν με αφορά. Βιβλίο της "χρονιάς" που καταγράφω ήταν μάλλον η "Ιστορία των Ελλήνων Εβραίων": καλογραμμένο, αποκαλυπτικό. Βιβλία κατώτερα αυτού που περίμενα, "η νεολαιίστικη προπαγάνδα της μεταξικής δικτατορίας" του Αγγελή (πολύ "διδακτορικό") και η "Χαμένη Επανάσταση" του Harman (αφηγηματική ανεπάρκεια, κακή οργάνωση του υλικού). 

Στα βιβλία αυτά υπάρχουν τρία δώρα, και τα τρία από γυναίκες, και στα τρία υπέροχες αφιερώσεις μοστράρουν στην πρώτη σελίδα. Λιγότερα από πέρυσι όσα μαζεύτηκαν εδώ μέσα- μια αλλαγή στην όρασή μου και μια χρονιά φορτωμένη με πολλές υποχρεώσεις πάσης φύσεως ίσως να είναι ο λόγος. 

Μου αρέσει να φαντάζομαι την ανάγνωση σαν μια πορεία, άλλοτε βραδεία και άλλοτε βιαστική, άλλοτε αφήνοντας ίχνη βαθιά στην άμμο και άλλοτε ίσα ακουμπώντας τη σκέψη μου. Δεν ξέρω τον προορισμό της, δεν με ενδιαφέρει να τον ορίσω. Το ταξίδι πάντως είναι πολύ ενδιαφέρον.

1.  Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελάει, πατέρα...: "μαθήματα εθνικής αγωγής" και      νεολαιίστικη προπαγάνδα στα χρόνια της μεταξικής δικτατορίας/Βαγγέλης Αγγελής. Αθήνα: Βιβλιόραμα, 2006

2.  548 ημέρες με άλλο όνομα: Θεσσαλονίκη 1943, μνήμες πολέμου/Ροζίνα Άσσερ Πάρδο.     Αθήνα: Γαβριηλίδης, 2008.

3.   Το γύρισμα της μέρας/Γιάννης Κοντός. Αθήνα: Κέδρος, 1992

4.   Φωτοτυπίες/Γιάννης Κοντός. Αθήνα: Κέδρος, 1987

5.   Το ξύλινο παλτό/Κατερίνα Γώγου. Αθήνα: Καστανιώτης, 2010

6.   Συνεχές ωράριο/Τίτος Πατρίκιος. Αθήνα: Κέδρος, 2000

7.   Περιπέτειες σε τρεις σχεδίες: αφηγήσεις/Τίτος Πατρίκιος. Αθήνα: Κέδρος, 2006

8.   Η θηριώδης μούσα: επιλογή από το έργο επτά αυτόχειρων Αμερικανών ποιητών. Αθήνα:   Άρκτος, 2008

9.   Σε βρίσκει η ποίηση/Τίτος Πατρίκιος. Αθήνα: Κίχλη, 2012

10. Ιστορία των Ελλήνων Εβραίων/K. E. Fleming. Αθήνα: Οδυσσέας, 2009

11. 1939: η αντίστροφη μέτρηση για τον πόλεμο/Richard Overy. Αθήνα: Πατάκης, 2009.

12. Έλληνας, Εβραίος και αριστερός/Μωυσής Μιχαήλ Μπουρλάς. Αθήνα: Νησίδες, 2000

13. Τι απέγιναν οι εβδομήντα χιλιάδες εβραίοι της Θεσσαλονίκης/Ανριέτ Ασσεό - Η σιωπή είναι αβάσταχτη/Χορχέ Σεμπρούν, Ελί Βηζέλ. Αθήνα: Νησίδες, 1997

14. Το Ολοκαύτωμα στις μαρτυρίες των Ελλήνων Εβραίων/ Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου. Αθήνα: 

Επίκεντρο, 2007.

15. Επιλογή από τις αχτένιστες σκέψεις/ Στάνισλαβ Γέρζι Λετς. Αθήνα: Στιγμή, 2004

16. Άουσβιτς: το γεγονός και η μνήμη του: ιστορικές, κοινωνικές, ψυχαναλυτικές και πολιτικές     όψεις της γενοκτονίας/ επιμ. Βασιλική Γεωργιάδου, Άλκης Ρήγος. Αθήνα: Καστανιώτης, 2007.

17. Φωνές από τη Βαϊμάρη. Αθήνα: Ύψιλον, 2011

18. Η Χαμένη Επανάσταση: Γερμανία 1918-1923/Chris Harman. Αθήνα: Μαρξιστικό     Βιβλιοπωλείο, 2008.

19. Η βλακεία ως παράγων του ανθρώπινου βίου/Θόδωρος Καρζής. Αθήνα: Καστανιώτης, 2010

20. Εξπρεσιονισμός/ Ashley Bassie. Αθήνα: Ελευθερουδάκης, 2008

21. Του Πολέμου- στο άλογό μου/Νίκος Καββαδίας. Αθήνα: Άγρα, 2009

22. Λι/Νίκος Καββαδίας. Αθήνα: Άγρα, 2002

23. Μόνος στο Βερολίνο/ Hans Fallada. Αθήνα: Πόλις, 2013

24. Ο Εραστής/Εύη Βουλγαράκη-Πισίνα. Αθήνα: Μαΐστρος, 2004

25. Ο Εθνικοσοσιαλισμός και η αρχαιότητα/Johann Chapoutot. Αθήνα: Πόλις, 2012

26. Τι ωραία Κυριακή/Jorge Semprun. Αθήνα: Εξάντας, 1989

27. Οι μέλισσες και η σφήκα/Φρανσουά Μασπερό. Αθήνα: Σοκκόλης, 2005.

28. Εσωτικά τοπία/Αργύρης Χιόνης. Αθήνα: Νεφέλη, 1991

***

οι φωτογραφίες είναι από τα Πούλιθρα (αγαπημένο προορισμό... του "Βιβλιοθηκάριου")

Η σύγχυση της μπουγάτσας

[Αναδημοσίευση του άρθρου του "Βιβλιοθηκάριου" στην "Αυγή της Κυριακής" 18/8/2013]

Μεγάλη σύγχυση προκάλεσε στην οικογένειά μας η ανακοίνωση της περιστασιακής μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση. Διάχυτος είναι ο προβληματισμός μας δεδομένου ότι μέχρι το Δεκέμβρη δεν ξέρουμε πώς θα τρώμε, πού θα τρώμε και πόσο θα πληρώνουμε. Η κυβέρνηση είπε πως το μέτρο θα είναι πιλοτικό, η ευρωπαϊκή επιτροπή, πρόσκαιρο. Αποφασίσαμε, για να μην μπερδευόμαστε, μέχρι να διαβάσουμε τις ερμηνευτικές εγκυκλίους, να μην πίνουμε αναψυκτικά. Και την μπουγάτσα (με έξτρα κανέλα μέσα) που παίρνω το πρωί για τη δουλειά μάλλον θα τη σταματήσω. Πόσο γρήγορα αν φύγω από το ζαχαροπλαστείο θα πληρώσω μόνο 13%; Άσε που δεν είμαι για ταχύτητες πρωί-πρωί. Κι επίσης έχεις και τα μικρά που ξεκίνησαν τις απορίες: «μπαμπά η πορτοκαλάδα με ανθρακικό πόσο ΦΠΑ έχει; Χωρίς ανθρακικό δεν μου αρέσει, αλλά μήπως έχει λιγότερο ΦΠΑ;». Τι να απαντήσεις στα παιδιά;

Χθες περπατώντας στην πλατεία η κόρη μου μού ζήτησε σουβλάκι. Τελικά την ανάγκασα να το φάει στα όρθια στο ψητοπωλείο. Σιγά μην πληρώσω 23% εγώ. Όταν έρχονται φίλοι στο σπίτι, ή σε τίποτα φράξιες με συντρόφους, αποφασίσαμε πως δεν θα παραγγέλλουμε σουβλάκια και τα ουίσκια κομμένα. Ξερές, στεγνές και σύντομες διαδικασίες πριν πεινάσουν οι καλεσμένοι μας. Δεν είναι για μπερδέματα η ιστορία. Φαντάζεσαι να σκοτωνόμαστε μια ώρα με τον ψήστη πόσο ΦΠΑ θα πληρώσω για το μπιφτέκι που «δεν είναι έτοιμο, τώρα το βάζω»; Ενώ για τα σουβλάκια να πληρώνω άλλα; Εκτός…, δεν έχω καταλάβει βέβαια, αν παίρνω τα αναψυκτικά από τον ψιλικατζή… μήπως με συμφέρει; Αν παράγγελνα από το σπίτι και πήγαινα ο ίδιος να πάρω τα σουβλάκια πόσο θα πλήρωνα; Άλλο ΦΠΑ τα αναψυκτικά στο Βαγγέλη τον ψιλικατζή, άλλα στην ταβέρνα του Παντελή, άλλα στο φούρνο; Κι έχω και τη μάνα που με ρωτάει τα ίδια και μου λέει πως «καιρός ήταν να κόψετε το φαΐ απέξω και να μαγειρεύει πια που και που η ανεπρόκοπη η γυναίκα σου».

Όλη αυτή η ιστορία με έχει αναστατώσει πολύ. Φαντασιώνομαι μειώσεις στο ΦΠΑ και σε άλλα προϊόντα και αγχώνομαι. Τα προφυλακτικά θα έχουν το ίδιο ΦΠΑ όπου και να τα χρησιμοποιήσω; Αν το βάλω στο φαρμακείο και πηδήξω στο σπίτι θα πληρώσω τα ίδια με το αν το βάλω στο αυτοκίνητο (χωρίς να πηδήξω); Προφυλακτικό με γεύση μπουγάτσας σε τι ΦΠΑ υπόκειται; Της μπουγάτσας που την τρως στο ζαχαροπλαστείο ή που την παίρνεις σπίτι; Τι εννοείτε "υπάρχει νομικό κενό"; Δεν μπορούν αυτά τα ζητήματα να λυθούν με "πράξη νομοθετικού περιεχομένου"; Εκτός αν κανένα tweet βάλει τα πράγματα στη θέση τους.

Περιμένοντας το Λένιν

Διαβάζω το βιβλίο "τι ωραία Κυριακή" του Jorge Semprun (από τη σειρά του Εξάντα με το καφέ σκληρό εξώφυλλο). Κυριακή βράδυ ξαπλωμένος μπρούμυτα στο κρεβάτι του υπογείου. Ιδιαίτερο βιβλίο, ανήσυχο. Από αυτά που σε διώχνουν για λίγο να σκεφτείς και ύστερα σε παίρνουν πάλι κοντά τους. Τα μάτια μου λυγίζουν από τη νύστα, διαβάζω τις τελευταίες φράσεις που αντέχω- τυχαία είναι φράσεις που μιλούν για τις βιβλιοθήκες. Ξυπνάω. Δευτέρα, στη βιβλιοθήκη - εργάσιμη εβδομάδα κι αυτή. Καταγράφω τις φράσεις- με μια παράλογα μεταφυσική προσδοκία. Είναι από τις φράσεις που σε διώχνουν για λίγο να σκεφτείς και ύστερα σε παίρνουν πάλι κοντά τους.

"... Πέρασε όμορφα στη Ζυρίχη ο Λένιν; ρωτά

Γνέφω καταφατικά.

- Και βέβαια, αποκρίνομαι. Είχε την Ινέσα. Κι ύστερα, περνούσε τον καιρό του στις βιβλιοθήκες, διάβαζε βιβλία φιλοσοφικά και πολιτική οικονομία. Οι καλύτερες στιγμές για τους επαναστάτες είναι αυτές που περνούν στις βιβλιοθήκες.

Ο Μπαριζόν γυρίζει προς το μέρος μου, ολοφάνερα δυσαρεστημένος.

- Μα τι λες! Οι καλύτερες στιγμές για τους επαναστάτες είναι όταν κάνουν την επανάσταση!

- Έτσι λες! του λέω. Πρώτα-πρώτα, οι στιγμές αυτές είναι μάλλον σπάνιες, πρέπει να το αναγνωρίσεις. Κι ύστερα, το πράγμα πολύ γρήγορα πάει στραβά. Αλλιώτικα από τα προβλεπόμενα, εν πάση περιπτώσει... "

***

Η εικόνα είναι από graffiti στην Κόρινθο

Ημερολόγιο για τα σπίτια

Αυτό το σπίτι πάντα είχε το υπόγειο. Ήταν ζεστό το χειμώνα, δροσερό το καλοκαίρι, καταφυγή δηλαδή. Καθώς μεγάλωσα εκεί, απέκτησα κι εγώ υπόγειο. Κατεβαίνω κάποια καλοκαιρινά απογεύματα μέσα μου και χαζεύω τις ακτίνες του ήλιου που μπαίνουν πλάγια απ' τα παράθυρα και χαϊδεύουν τα τσαλακωμένα όνειρά μου.

Όλοι οι άνθρωποι που μεγάλωσαν σε σπίτια με υπόγειο έχουν μέσα τους ένα υπόγειο. Υπάρχουν άνθρωποι που μεγάλωσαν σε πολυκατοικίες. Αυτοί όταν θέλουν, κατεβαίνουν μέχρι την κεντρική έξοδο και φεύγουν από μέσα τους.

Εγώ όμως μπορώ να μιλήσω μόνο με τους ανθρώπους με τα υπόγεια.

***

Στην οδό Γλαύκης υπάρχει ένα παλιό ξύλινο σπίτι- δεν υπήρχαν τότε πολλά σπίτια πίσω από τις φυλακές. Θυμάμαι πολύ καλά το εσωτερικό του, τα έπιπλα, τη μυρωδιά, τους ανθρώπους του. Ύστερα μεγάλωσα.

Σήμερα περάσαμε με το γιο μου από 'κει. Το αναγνώρισα αμέσως, μόνο που μου φάνηκε πολύ μικρό. "'Όσο μεγαλώνουμε εμείς, μικραίνουν τα σπίτια", σκέφτηκα.

* η φωτογραφία είναι από την παράσταση του "ονείρου καλοκαιρινής νύχτας" από το Θίασο Περιγιαλίου στην Αρχαία Κόρινθο (9/8/2013)

Περί αρχής και τέλους στα παραμύθια

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν - λέω "ήταν" γιατί έτσι αρχίζουν τα παραμύθια: σε χρόνο που παρήλθε. Δεν μπορούν (τα παραμύθια) να μας πουν πως "είναι" ή "θα είναι". Γιατί ξέρουν πως έπονται πάντα ενός γεγονότος και πως ούτως ή άλλως και οι ιστορίες τελειώνουν. Τα παραμύθια τελειώνουν συνήθως μ' ένα μικρό ψέμα: "κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα". Το ψέμα δεν είναι πως εμείς ζούμε καλύτερα από τους ήρωές τους, κι ας βασανιζόμαστε εξίσου. Είναι πως το παραμύθι τελειώνει με μια υπόσχεση ας πούμε, πως η ιστορία έχει συνέχεια και πέρα από την αφήγηση, πως η ευτυχία δεν έχει τέλος. Είναι γιατί στα παραμύθια αρέσει να μας υπενθυμίζουν πως είναι αφηγήσεις, δηλαδή επιλεγμένη αναπαράσταση της πραγματικότητας; Δεν είμαι σίγουρος.

Νομίζω πως τελικά τα παραμύθια μετανιώνουν που άρχισαν. Θέλουν, βεβαιώνοντάς μας πως "έζησαν αυτοί καλά", να μας βοηθήσουν να ξεχάσουμε την ήττα αυτού του "ήταν" στην αρχή της αφήγησης. Είναι τόσο γλυκειά αυτή τους η προσπάθεια, που νομίζω πως μπορούμε να συγχωρέσουμε τα παραμύθια γι' αυτήν τους τη μικρή αδυναμία.

Μάρθα Φριντζήλα (στην Αρχαία Κόρινθο)

Τόπος:

Αρχαία Κόρινθος. Στην αιώνια σκιά του Κάστρου, Δίπλα στο ρωμαϊκό ωδείο. Δίνουν συναυλίες εκεί μονάχα τα τζιτζίκια πια. Και τα βράδια, τα τριζόνια τεμαχίζουν τους αιώνες. Ό,τι και να πείτε, εγώ μαζί τους θα είμαι τις νύχτες που θα 'ρθουν.

Χρόνος:

Αυγουστιάτικη νύχτα- χωρίς φεγγάρι, ή μάλλον με φεγγάρι κλεμμένο. Μέσα στα ποικίλα ερείπια των εποχών μας, ένας μεγάλος χειμώνας που ρίχνει τα φύλλα και τα βλέμματα στη γη.

Φωνή:

Εκείνη, εκείνοι: που ποτέ δεν έμειναν όρθιοι, όσοι λύγισαν από πόθο και πόνο, όσοι τραγούδησαν, όσοι έγραψαν στίχους, όσοι έπεσαν στον γκρεμό.

Μύθος:

Λειτουργία. Ανοίγει η γη και βγαίνουν τα τραγούδια. Ανοίγει η ψυχή μας και βγαίνει ο καημός. Και ύστερα σηκωνόμαστε. Λικνιζόμαστε, όπως τα στάχυα στο χάδι του ανέμου, όπως οι γέροι στο χάδι του θανάτου. Κι αρχίζει ένας χορός. Τιτάνιος. Γυμνοί χορεύουμε σε μεγάλο κύκλο. Και τραγουδούμε. Κι ο ιδρώτας μας γίνεται μια ασημιά ανάμνηση. Και ύστερα όλοι μαζί αγκαλιασμένοι μια πανσέληνος απόρθητη στην αυγουστιάτικη νύχτα. Πάνω απ' το Κάστρο.

Ανθρώπινα τοπία

Όσο και αν σε θαμπώνουν τα τοπία, οι εκδρομές και οι εκπλήξεις που συναντάς επιλέγοντας δρόμους, σαν τα ανθρώπινα τοπία δεν υπάρχει νομίζω περισσότερη ομορφιά.  Ίσως καμιά φορά αυτά να επιλέγουν εσένα. Για να σου αφηγηθούν ιστορίες. Παλιές- που θάλλουν διαρκώς.

Σε μια διαδρομή στην Νότια Κυνουρία βρήκαμε προ ημερών ένα έρημο μοναστήρι (Αγίων Ταξιαρχών Μουράς) - απαλλαγμένο από τα πάθη των αφιερωμένων στο θεό ανθρώπων του. Παρά τη μανία που το κατέστρεψε πριν 180 χρόνια, διατηρεί επίμονα την πίστη που το γέννησε. Και ίσως αυτό να είναι ένα ιδιαίτερο ανθρώπινο τοπίο: η πίστη που γεννά.