"Ακτή. Εκ δεξιόν μικρόν τι δάσος, εν μέσω του οποίου φαίνεται ναός αρχαίος, ημικρήμνιστος...".
Με αυτή τη σκηνική οδηγία ξεκινά ένα νεοελληνικό δράμα που τυπώθηκε το 1898 στο Βουκουρέστι, αγνώστου συγγραφέα κι εκδότη, το οποίο φέρει τον τίτλο "Η Ελλάς και η αυτονομία της Κρήτης: λυρικόν δραμάτιον εις πράξην μίαν: γραφέν επί τη ευκαιρία της 25 Μαρτίου, άμα τη αγγελία της χαρμοσύνου ελευθερίας των δυνάμεων υπέρ της Ελλάδος".
Μετά το Βατούμ και την Αθήνα βλέπουμε εδώ άλλη μια πόλη να χαίρεται με την απελευθέρωση της Κρήτης. Εδώ δεν έχουμε λυρικό ποίημα, αλλά θεατρικό έργο: τα πρόσωπά του είναι η Ελλάς, η Κρήτη, η Ρωσία, ο Καποδίστριας, ο Ρήγας ο Φεραίος κι ο Λεωνίδας ο Θερμοπυλομάχος!
Ο εκδότης του έργου (και μάλλον και συγγραφέας του), αφιερώνει το δραμάτιόν του στην "ευγενεστάτη και φιλόμουσο Ευφροσύνη Χάιτα", της γνωστής ελληνικής οικογενείας Χάιτα, που είναι πια θαμμένη στο κοιμητήριο Bellu του Βουκουρεστίου.
Την ίδια χρονιά η "Η Ελλάς και η αυτονομία της Κρήτης" τυπώνεται και στη βουλγαρική Βάρνα ("Βάρνη") από τον Λ. Νίτσε και παρουσιάζεται στο θέατρό της. Ο συγγραφέας εδώ κατονομάζεται: είναι ο ηθοποιός Εμμανουήλ Λοράνδος.
