Υπάρχουν δύο τρόποι που λείπεις εδώ κι ένα χρόνο: δεν απαντάς στο τηλέφωνο, είναι ο ένας. Πάντα απαντούσες, ακόμη κι ανάμεσα σε μία συνάντηση, ή σε μια ξενάγηση: "θα σε πάρω μετά. Έχω μπλέξει". Αυτή η ξενάγηση στο άφατο πια, θα τραβήξει καιρό;
Ο δεύτερος τρόπος, είναι κάπως ο τρόπος που λείπεις σε όλους μας: δεν είσαι εδώ, δεν είσαι παρών, δεν επηρεάζεις τα πράγματα, δεν καθορίζεις τις δυναμικές, δεν επιβεβαιώνεις πώς όσα σχεδιάστηκαν, θα υλοποιηθούν.
Ο Φίλιππος Τσιμπόγλου - μπορώ πια να μιλάω σε τρίτο πρόσωπο εν τη απουσία σου - ήταν για τις βιβλιοθήκες της χώρας μας και την Εθνική της μια ψευδαίσθηση ό,τι όλα μπορούν να αλλάξουν, λίγο πριν ολότελα χαθούν. Ήταν μια κάποια ανωμαλία του συστήματος: θα σχεδιάσουμε κι ύστερα θα εκτελέσουμε, θα φέρουμε τις ανταγωνιστικές δυναμικές που μυρίστηκαν δόξα και χρήμα σε μια εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ τους για να πετύχουμε επιτέλους το σκοπό μας. Στόχος μια καλά σχεδιασμένη, οικονομικά εξασφαλισμένη και στελεχιακά επαρκής άνθηση των βιβλιοθηκών στον τόπο και τον πολιτισμό που τις γέννησε. Σε ενέπνεε να σκεφτείς, σε έπειθε να τον εμπιστευθείς, ακόμη κι αν αμφισβητούσες τα κίνητρα και τις ορέξεις όσων τον εξέλεξαν και τον στήριξαν. Σε έπειθε να τον ακούσεις και να τον σεβαστείς, ακόμη κι αν διαφωνούσες μαζί του.
Ο θάνατός του πέρυσι, τέτοια μέρα,, ήρθε να δικαιώσει τις επιφυλάξεις μας. Ο πόλεμος των εκδοτών, η πολυετής διαμάχη της κυβερνώσας οικογένειας με το χορηγικό ίδρυμα, οι λεονταρισμοί και οι προσωπικές φιλοδοξίες συνεργατών και με κάθε τρόπο εμπλεκόμενων στη ζωή της Εθνικής Βιβλιοθήκης, η αμηχανία του κρατικού μηχανισμού σε στέρεους σχεδιασμούς και τα ποικίλα συμφέροντα των τρωκτικών υπερίσχυσαν. Νομίζω πως ο Φίλιππος το ήξερε τους τελευταίους μήνες της ζωής του πως όλα χάνονται - νομίζω πως αυτό τον οδήγησε στο θάνατο. Το Υπουργείο Παιδείας κρατούσε στα καζάνια του για μήνες το στρατηγικό σχέδιο της Εθνικής Βιβλιοθήκης για να το μαγειρέψει με τους κολλητούς και να το τεμαχίσει για τα λυκόρνια της διαπλοκής - όπως και έγινε μετά το θάνατό του. Οι μεγαλοεκδότες έστελναν διάπυρες επιστολές στα υπουργεία ζητώντας την κεφαλή του επί πίνακι. Νομίζω πως ο Φίλιππος έγινε άθελά του ενοχλητικός επιμένοντας να γίνουν όλα σωστά σχεδιασμένα και με ακέραιο τρόπο.
Σήμερα σπάμε την ηχηρή σιωπή των θεσμικών του πολιτισμού για τον άνθρωπο που πήρε στους ώμους του τα τελευταία χρόνια την πιο φιλόδοξη προοπτική επιτέλους η χώρα μας να αποκτήσει τις βιβλιοθήκες που έχει ανάγκη και της αξίζουν. Η Εθνική Βιβλιοθήκη οργανώνει εκθέσεις ζωγραφικής στους χώρους της, αλλά δεν οργάνωσε τίποτα για να μας πει σήμερα πως η παρακαταθήκη του Τσιμπόγλου θα μείνει σεβαστή και θα υλοποιηθεί. Στη μωροφιλοδοξία δεν χωρούν τέτοιες δύσκολες υποσχέσεις.
Εμείς φίλε, δεν σε ξεχνούμε. Αλλά θα ήθελα τώρα να είσαι εδώ και να τσακωθούμε για όλα αυτά....
#gia_ton_filippo_tsimpoglou
