Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025

Εκπομπές στο Αρχείο: Ε. Χ. Γονατάς

 

«Από όλα τα βιβλία μου, τα λεξικά αγαπώ πιο πολύ από όλα. Οτιδήποτε λεξικά. Λεξικά, εγκυκλοπαίδειες, φυτολογικά, εγκυκλοπαίδειες ζώων, ελληνικές, ξένες, τα πάντα. Αυτά μ' ενδιαφέρουν.Όλη τη βιβλιοθήκη μου να μου πεις να στερηθώ - αν υπάρξει ανάγκη - τη δίνω, αλλά τα λεξικά να μείνουνε. Κατάλαβες; Και πάντοτε δεμένα με ανοιχτά χρώματα... Είναι φίλοι μου τα λεξικά... Να, άλλο εδώ αριστουργηματικό λεξικό... του Ραγκαβή... 1842... Τι λεξικό μπορεί να ήταν αυτό αυτό τότε, γιατί με ενδιαφέρει; Δεν έχουν κατασταλάξει εδώ εντελώς οι λέξεις, περιέχει εδώ εν δυνάμει ακόμη τις λέξεις... οπότε εμένα αυτό με εμπνέει, με κινεί, δεν με περιορίζει... άσε που έχει και ετυμολογίες, που μερικές φορές είναι και κωμικές... βέβαια δεν είναι και σωστές, αλλά είναι και ωραίες. Γιατί δηλαδή κι ο ποιητής τι κάνει, ετυμολογία δεν κάνει; Οι ποιητικές μεταφορές, άμα το σκεφτείς , είναι ετυμολογίες.»

Η σκηνοθεσία είναι της Εύας Στεφανή κι είναι αφημένη στους δαιδαλώδεις ρυθμούς, τις ιδέες, τους κήπους, τις αποθήκες και την καθημερινότητα του Ε. Χ. Γονατά, στον οποίο εξάλλου είναι αφιερωμένο αυτό το «Παρασκήνιο» του 1998 (ΕΡΤ). Νομίζω πως είναι από τα πιο ενδιαφέροντα πορτραίτα της ελληνικής τηλεόρασης, προφανώς ο Γονατάς σαν ένας εντόπιος Μπόρχες είναι μαγικός, αλλά και το ίδιο το ντοκυμαντέρ, οι λήψεις, οι επιλογές, οι χρόνοι, οι κλειστοί και οι ανοιχτοί χώροι. Και βέβαια βρίσκω εκπληκτικό το παραπάνω απόσπασμα, από τα λίγα βιβλιοφιλικά/σχετικά με τη δουλειά του Γονατά που κατάφερε η Στεφανή να του πάρει. Το υπόλοιπο αφιέρωμα είναι αφιέρωμα στις αποθήκες, τις γάτες, τους κήπους, τα τζίνια, τα πορτραίτα...

Δεν υπάρχουν σχόλια: