Τρίτη 30 Μαρτίου 2010

Αγγελία για ποιητές

Ζητείται ποιητής να κάνει σύμβολο το θάνατο ενός παιδιού 15 χρονών. Ήρθε μετανάστης στις νύχτες μας, ανακύκλωνε τα χνάρια της καταρρέουσας ευδαιμονίας μας, έψαχνε ελπίδα και τροφή στα σκουπίδια μας. Τον σκότωσε ο χρόνος ή εμείς;

Το ρολόι σπρώχνει τις ενοχές μας πιο πέρα. Ένας ποιητής παρακαλώ να κάνει σύμβολο ένα θάνατο, γιατί αυτός ο θάνατος δεν μας αφήνει να κοιταχτούμε στα μάτια. Ένας ποιητής να σώσει αυτό το θάνατο από τις τηλεοράσεις και όσους μιλούν πολύ και τους υπευθύνους. Και την πολύ ανάλυση.

Το όνομά του δεν το ξέρω. Ένα αγόρι που μάζευε σκουπίδια σκοτώθηκε από ένα ρολόι που εξερράγη και σκόρπισε στη νύχτα. Ένας ποιητής να δώσει έναν προορισμό στα κομμάτια ενός παιδιού και της ψυχής μας.

Δεν υπάρχει αμοιβή

Κυριακή 28 Μαρτίου 2010

Ο καφές και η τρομοκρατία

«Το 1821 οι μόλις απελευθερωμένοι Αϊτινοί πρώην σκλάβοι, έστειλαν στον Αδαμάντιο Κοραή στο Παρίσι 25 τόνους καφέ, με την εντολή να εκποιηθούν για να αγοράσουν οι έλληνες επαναστάτες όπλα».

Το ιστορικό στιγμιότυπο, που ανασύρθηκε και κυκλοφόρησε ευρέως πριν από μερικές εβδομάδες με αφορμή τον καταστροφικό σεισμό της Αϊτής με έβαλε σε σκέψεις. Πώς θα χαρακτήριζε σήμερα το μιντιακό καθεστώς κάποιον που θα εκτελούσε μια τέτοια παραγγελία, έναν σύγχρονο Κοραή; Σίγουρα τρομοκράτη. Επικίνδυνο τρομοκράτη. Η κυρίαρχη εικόνα του Κοραή σε όποιους έστω από το σχολείο έχουν ακούσει ξανά το όνομά του είναι ενός γραφιά που έζησε στο Παρίσι και όχι ενός πνευματικού ανθρώπου που πωλούσε χονδρική καφέ για να αγοράσει όπλα για μια επανάσταση. Γιατί;

Βρήκα «ενδιαφέρουσα» την περίπτωση του Λάμπρου Φούντα, του νεκρού αναρχικού που χαρακτηρίζεται από την αστυνομία τρομοκράτης, όπως δόθηκε από τις εφημερίδες. Τα κοινωνικά, ιδεολογικά, μορφωτικά, ηλικιακά και εργασιακά χαρακτηριστικά του τον μετατρέπουν σε τρομακτικότερο φάντασμα της συντηρητικής προπαγάνδας, δεν ταιριάζουν στο στερεότυπο των χουλιγκάνων αναρχικών που κατασκευάζει το μιντιακό καθεστώς. Θα μου ήταν δε πιο συμπαθής η «περίπτωση» του Φούντα δεδομένου ότι στην περιγραφή του διαμερίσματός του αναφέρεται με έμφαση η μεγάλη βιβλιοθήκη του (αυτό θεωρείται ή κακό ή επικίνδυνο… μάλλον). Αλλά ποιος είναι σίγουρος τι εννοεί ένας μπάτσος «μεγάλη βιβλιοθήκη»;

Η επικαιρότητα είναι φορτωμένη χιλιάδες πράγματα αυτό τον καιρό. Αν οι ειδήσεις ήταν νερό θα είχαμε πλημμύρες. Έρχονται και κάθονται η μία πάνω στην άλλη και συμπιέζονται και ανακυκλώνονται και αναλύονται σε σημείο που διαλύονται. Οι περισσότεροι βλέπουν τα «νέα» σε μία οθόνη. Και εδώ φοβάμαι πως είναι το πρόβλημα.

Την 25η Μαρτίου το βράδυ βγήκα για περπάτημα. Είχα πολύ καιρό να το κάνω. Περιφερόμουν για καμιά ώρα στην ευρύτερη περιοχή μου, χάθηκα σε στενάκια, διάλεξα τυχαίες διαδρομές, ξεχάστηκα από μυρωδιές φαγητών, τυχαίες κουβέντες και κινήσεις που δραπέτευαν από την ιδιωτικότητα των σπιτιών, κάποιοι άκουγαν τους «ελεύθερους πολιορκημένους» δυνατά σε μια εκτέλεση που δεν είχα ξανακούσει, ένα μηχανουργείο με άθλια τζάμια ήταν ανοιχτό, κάποιοι πιτσιρικάδες κάπνιζαν φούντα στο πάρκο.
Σκέφτηκα λοιπόν πως αυτή η αγαπημένη ασχολία της πεζής περιήγησης έχει τις βάσεις της στη θητεία. Όταν «χωρίς να γνωρίζω κανένα και ούτε κανένας με γνώριζε» χανόμουν στα Γιάννενα ή στη Μύρινα, ένας ξένος που δεν χωρούσε στην ιδιοκτησία κανενός. Μας λείπει αυτή η πεζοπορία νομίζω. Οι διαδρομές μας είναι προγραμματισμένες. Τυχαία ή άσκοπα δεν πάμε πουθενά. Χωρίς αυτοκίνητο δεν κινούμαστε. Αυτό είναι: οι διαδρομές μας είναι προγραμματισμένες: στην καθημερινότητα, στη δουλειά, στην ενημέρωση, στις ιδέες. Περπατώντας θα δεις και από άλλο κανάλι τη ζωή. Αλλάξτε διαδρομή, αν όχι προορισμό.

Υ.Γ.: Ο τίτλος παραπέμπει στο «ο καφές και η δημοκρατία» βέβαια του Τούρκου Αζίζ Νεσίν. Αξίζει να το διαβάσει κανείς.

Τετάρτη 24 Μαρτίου 2010

Εθνική Επέτειος


Επιτρέψτε μου.......


Όσο στις διαδηλώσεις θα συμμετέχουν λιγότεροι από όσοι στις παρελάσεις,


μην ελπίζουμε ότι κάτι θα αλλάξει...

Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

Αστυνομική είδηση

Το αστυνομικό ρεπορτάζ είναι η πιο ατόφια μορφή ποιήματος. Τα γεγονότα αποδίδονται με εμμονή στις λεπτομέρειες, οι φράσεις γεννιούνται ύστερα από εξονυχιστικό έλεγχο των ευρημάτων. «Οι πιο αληθινές ιστορίες είναι αυτές που δεν τις θυμάται κανείς»*, όμως πως θα μπορούσα να ξεχάσω αυτή την είδηση;

«Ενενηντάχρονος έπνιξε με μαξιλάρι την 85χρονη σύζυγό του και στη συνέχεια τοποθέτησε ένα μαχαίρι στο δάπεδο και έπεσε πάνω σε αυτό, δίνοντας τέλος και στη δική του ζωή... για «να μην είναι ούτε αυτός ούτε εκείνη βάρος στους άλλους».
Το σημείωμα που είχε αφήσει στο διαμέρισμά τους, στην οδό Κύπρου 26α, στα Βριλήσσια, εξηγούσε τους λόγους που τον οδήγησαν σ' αυτήν την απόφασή του. «Η απελπισία και η απόγνωση με οδήγησαν στη λύση αυτού του δράματος. Είμαι ο θύτης και το θύμα», ανέφερε μεταξύ άλλων. Σε άλλο σημείο, σύμφωνα με πληροφορίες, επισήμανε ότι η εγγονή του, στην οποία αφήνει και τα χρήματά του, σχολάει στις 12.30 το μεσημέρι και πρέπει να ενημερωθεί η μητέρα της να πάει να την πάρει από το σχολείο.
Ο 90χρονος που αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας, όπως και η 85χρονη σύζυγός του, παλιά εκφωνήτρια της ΕΡΤ, είχε στο μυαλό του τον «λυτρωτικό θάνατο» ως τη μοναδική λύση.
Πριν αφαιρέσει τη ζωή της γυναίκας με την οποία μοιράστηκε τη ζωή του, τηλεφώνησε στο «100» και ενημέρωσε τους αστυνομικούς για όσα θα ακολουθούσαν, ζητώντας τους να ειδοποιήσουν την κόρη του.
Και λίγο μετά τις 8.20 το πρωί, αποφάσισε να δώσει το τραγικό τέλος. Σκότωσε πρώτα τον άνθρωπο με τον οποίο μοιράστηκε τη ζωή του και μετά σκοτώθηκε. Οι δυο τους ήταν μαζί στη ζωή, μαζί και στον θάνατο».
Α.Κ.Μ.
*η φράση είναι από το ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη «τι θα κάνουμε το χειμώνα» (από τη συλλογή «Τα χειρόγραφα του φθινοπώρου»

Παρασκευή 19 Μαρτίου 2010

Μία λατέρνα, ο σταυρός και η ποίηση

Σήμερα το πρωί πέρασε από τη γειτονιά μια λατέρνα. Την έσπρωχνε ένας γύφτος. Γυρνώντας τη μανιβέλα γέμιζε ο δρόμος τον κυλαριστό της ήχο, σαν μουσικό κουτί των αναμνήσεων. «Γαρύφαλλο στ’ αυτί και πονηριά στο μάτι…».

Η ποίηση σε συναντά σε ανύποπτες στιγμές – σχεδόν πάντα μυστικές. Ένα πρωινό, όπως το σημερινό –ανοιξιάτικο, πασχαλινό, αναστάσιμο- ή κάτι βράδια, όπως χθες –στενάχωρα, μελαγχολικά, μαρτυρικά:

Άκουγα χθες το “Federico Garcia Lorca” του Νίκου Καββαδία (1947) σε μουσική Θάνου Μικρούτσικου και στάθηκα στο στίχο
«… κάτω απ’ τον ήλιο αναγαλλιάζαν οι ελιές
και φύτρωναν μικροί σταυροί στα περιβόλια»
Θυμήθηκα το «Στρατιώτη ποιητή» του Μίλτου Σαχτούρη (1958) μελοποιημένο από το Γιάννη Σπανό. Λέει κάπου
«… Δεν έχω γράψει ποιήματα
δεν έχω γράψει ποιήματα
μόνο σταυρούς
σε μνήματα
καρφώνω»

Ξεπροβοδίζω αυτό το κείμενο – «η τσέπη άδεια πάντοτε, μα η καρδιά γεμάτη»- με τη φωνή της λατέρνας και ένα κομμάτι ποίημα της πολωνέζας ποιήτριας Βισουάβα Σιμπόρσκα (Wislava Szymborska) (Μια ποιητική διαδρομή. Εκδόσεις Σοκόλη) ενόψει της γιορτής της ποίησης την Κυριακή. Το αφιερώνω στον Ισαάκ Σούση, που συνάντησα πριν από λίγες μέρες στα Εξάρχεια και σε όσους με τον ένα ή άλλο τρόπο διαβιούν στη χώρα της ποίησης.


«Υπάρχει, λοιπόν, ένας τέτοιος κόσμος
όπου κυριαρχώ πάνω του αποκλειστικά και απόλυτα;
Ένας χρόνος που τον δεσμεύω με αλυσίδες από σημεία;
Μια ύπαρξη που διαιωνίζεται κατά διαταγήν μου;

Η χαρά της γραφής.
Η δύναμη να διασώζεις.
Η εκδίκηση από ένα θνητό χέρι.»

Τρίτη 16 Μαρτίου 2010

Καλημέρα Άνοιξη

Πιστεύω πως ιδιοκτήτες της αλήθειας δεν είμαστε. Ενοικιαστές ίσως, φιλοξενούμενοι ή καταληψίες μπορεί. Καθότι η αλήθεια έχει κόστος χρήσης, όχι συντήρησης.

Πιάνεις λοιπόν να ακολουθήσεις την κλωστή (πες την: ελπίδα) και σταματάς στο μπερδεμένο κουβάρι (απογοητεύσεις, απελπισία, οργή, αηδία). Δυσκολεύεσαι να συνεχίσεις. Σταματάς. Αναρωτιέσαι αν υπάρχει η κλωστή που επιχειρείς να ξεμπερδέψεις. Βολεύει η σκέψη αυτή, η κυρίαρχη γύρω σου.

Υπάρχει λοιπόν η κλωστή. Μόνο που δεν τη λένε ελπίδα, ούτε αλήθεια φυσικά. Μόνο Αγώνα. Και Αγωνία τη λένε.

Παρασκευή 12 Μαρτίου 2010

Μνημείο πεσόντων VIII

Η «Ηρώων» είναι μια γειτονιά, ένας δρόμος από αυτούς που συγκρατούν στο χρόνο την κοινωνική μας ταυτότητα. Θαρρείς επί τούτου παραλείπεται η χρονολογία από όσους τον επικαλούνται: «Ηρώων 1912». Γιατί χαρακτηρίζει τους ενοίκους της στην άκρη της πόλης δεκαετίες τώρα αυτή η ασάφεια.

Πριν από λίγες μέρες αποσύρθηκε μία από αυτούς. Η θεία Ελένη. Ένας μικροσκοπικός άνθρωπος με σιωπηλό χαμόγελο που μαγείρευε πατάτες με μπιφτέκια στο φούρνο και τα καλοκαιρινά απογεύματα σερβίριζε πορτοκαλάδα με ανθρακικό στην αυλή.

Πρώτη φορά αντιλαμβάνομαι πως ο θάνατος ενός ανθρώπου παίρνει μαζί του τη μυρωδιά του σπιτιού του.

Δευτέρα 8 Μαρτίου 2010

Μικρά μαθήματα πολιτικής και οικονομίας

- Μαμά πού είναι ο μπαμπάς;
- Πήγε σε μία πορεία στο κέντρο της Αθήνας.
- Μαμά γιατί δεν έχει δουλειά ο μπαμπάς;
-….

Οι ερωτήσεις αυτό το διάστημα πέφτουν βροχή και ζητούν απαντήσεις, που δεν μπορούν πια να είναι υπεκφυγές. Ξεκίνησε λοιπόν η «μαμά» να εξηγεί στο γιο μου προχτές τι γίνεται με την οικονομία αυτό τον καιρό, ότι ο μπαμπάς δεν έχει δουλειά όχι γιατί δεν κάνει καλά τη δουλειά του, αλλά γιατί η κυβέρνηση δεν δίνει λεφτά για τις βιβλιοθήκες, ότι η κυβέρνηση παίρνει τώρα από τους ανθρώπους ό,τι λεφτά έχουν και άλλα πολλά τέτοια – που στην απλότητά τους λόγω «περίστασης» μοιάζουν και είναι τόσο καθαρά.

Όταν ο σπόρος λοιπόν έπιασε το μήνυμα γύρισε συνωμοτικά και της είπε:
- Άμα έρθει η Κυβέρνηση στο σπίτι μας μην τους πεις που έχω τον κουμπαρά μου…

Και συνέχισε αμέσως μετά θυμωμένα:
- θα πάρω τον κουμπαρά μου, θα τον αδειάσω και θα τους τον πετάξω στο κεφάλι. Να σου πω εγώ μετά… θα ξανάρθουν στο σπίτι μας;

Υ.Γ. ξαναδιαβάζω πάλι το κείμενο που έγραψα. Αφαιρώ τα περιττά, συμπυκνώνω. Στέκομαι πάλι σε μία φράση του που δεν αφορά μόνο το γιο μου, τη γυναίκα μου ή εμένα:«Οι ερωτήσεις αυτό το διάστημα πέφτουν βροχή και ζητούν απαντήσεις, που δεν μπορούν πια να είναι υπεκφυγές.»

Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010

Η "Δανία του Νότου" αναβάλλεται

Τι θα σώσει λοιπόν η θυσία μας; Την Ελλάδα, το λαό της, την οικονομία, το Κεφάλαιο, την Ευρωπαική Ένωση, τις τράπεζες;


Όλα αυτά τα μέτρα θα αναιρεθούν (ας πούμε) σε 1-2 χρόνια ή είναι μόνιμα;


Πότε θα γίνουμε τελικά η "Δανία του Νότου" που μας υποσχέθηκε πριν από πέντε μήνες το ΠΑΣΟΚ;

Μήπως ήρθε επιτέλους η ώρα να κατεβούμε όλοι στους δρόμους; Μη φοβάστε θα είμαστε πολλοί: συνταξιούχοι, άνεργοι, συμβασιούχοι, δημόσιοι υπάλληλοι, ιδιωτικοί υπάλληλοι, νοικοκυρές, φοιτητές. ΕΝΩΜΕΝΟΙ

Τρίτη 2 Μαρτίου 2010

Η λίθινη εποχή και οι βιβλιοθηκονόμοι

Υπό παραίτηση λοιπόν τελεί ο Πρύτανης Αιγαίου Ανδρέας Τρούμπης διαμαρτυρόμενος για το γνωστό θέμα της μη χρηματοδότησης των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών. Στην επιστολή του εκτός των άλλων αναφέρει: «Αδυνατώ να δεχθώ ότι η γενική βλακώδης γραφειοκρατία και διαχειριστική λαγνεία των υπηρεσιών δύνανται να υπερτερούν της πολιτικής απόφασης και της στρατηγικής βάθους. Πανεπιστήμια χωρίς βιβλιοθήκες δεν υπάρχουν πουθενά στον κόσμο, ερευνητές χωρίς βιβλιογραφία είναι ανέκδοτο, όπως και τα greek statistics! Πού; Στην Ελλάδα της «ψηφιακής σύγκλισης»; Να κάνουν τη δουλειά τους και να την κάνουν έγκαιρα, γρήγορα και σωστά! Όλα τα άλλα, υπολείπονται της ουσίας…»

Ο Ανδρέας Τρούμπης, και πέρυσι είχε πάρει θέση στο ζήτημα, όταν στις 8/2/2009 σε υπόμνημά του στον Υπουργό Παιδείας για τα άμεσα προβλήματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου είχε αναφερθεί και στο θέμα της χρηματοδότησης των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών και των συμβασιούχων τους.
Σε θολή, ασαφή, ήπια και διφορούμενη ανακοίνωσή της με αφορμή την «απόσυρση» [sic] του Πρύτανη του Αιγαίου η «Ένωση Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων της Πληροφόρησης» ζητάει από την υπουργό κα Διαμαντοπούλου να επέμβει για να «επανεξεταστεί το πλαίσιο της οργανωτικής – λειτουργικής δομής τους και να υπάρξουν οι κατάλληλες παρεμβάσεις που θα τις ενισχύσουν τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και με την περαιτέρω ανάπτυξη – αναβάθμιση των υπηρεσιών που παρέχουν στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας».

Θα ήθελα να πω στους ελάχιστους συναδέλφους που συγκροτούν πλέον την ΕΕΒΕΠ, ότι παρά το γεγονός ότι επιμένουν να κινούνται ως «επιστημονικό» σωματείο(!!!!), αν θέλουν να συνδικαλίζονται πρέπει να μιλούν καθαρά και ξάστερα. Για να μην μας ξεπερνούν σε σαφήνεια και πυγμή πάλι οι άλλοι: πριν από δέκα χρόνια οι εκδότες με πρώτο και καλύτερο τον Γ. Δαρδανό για τις σχολικές βιβλιοθήκες. Σήμερα οι πανεπιστημιακοί καθηγητές.

Υ.Γ. Ο αξιόλογος Β. Παπάζογλου (Ειδικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και δια Βίου Μάθησης για θέματα Ανώτατης Εκπαίδευσης) κρίνεται και θα κριθεί από τα έργα και τις ημέρες του στο Υπουργείο Παιδείας και δια βίου μπλα-μπλα. Δεν βρίσκω το λόγο σε επίσημες ανακοινώσεις να εκθειάζονται πρόσωπα. Οι βιβλιοθήκες και οι βιβλιοθηκονόμοι είμαστε θύματα συγκεκριμένων πολιτικών, όχι έρμαια της προσωπικής ευαισθησίας (αξιόλογων) ανθρώπων.

Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010

Focus-Pocus

Και ενώ η Άνοιξη μέρες τώρα εισβάλλει από τις ρωγμές του χρόνου – μπουμπούκιασαν τα λουλούδια στο μπαλκόνι, η αλλεργία με επισκέφθηκε ξανά – πρέπει να μην αφήσω να πλησιάσουν τα μυρμήγκια που μαζεύονται γύρω μου διεκδικώντας τη σκέψη μου.

Ο ΑΝΤ1 με σποτάκι του γιορτάζει τη νίκη του Παναθηναϊκού επί της Ρόμα με μουσική υπόκρουση το «Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του» (αχ Τσιάνο, θα τρελαθώ Τσιάνο, με την Ελλάδα ποιος μου είπε να τα βάνω) και μήνυμα «Μπράβο ΠΑΟ. έκανες τη Ρόμα, ρόμπα». Κατά το σταθμό λοιπόν οι Ιταλοί που έχασαν στο ποδόσφαιρο είναι οι φασίστες που πολέμησαν οι πρόγονοί μας. Και αν το άρθρο στο “Focus” απλά μας ξεμπροστιάζει (έστω προβοκατόρικα) για όσα μεταξύ μας παραδεχόμαστε, εμείς οι ανώτεροι, οι πολιτισμένοι, οι… δημιουργοί του Παρθενώνα (όταν οι άλλοι έτρωγαν βελανίδια) χαρακτηρίζουμε τους Ιταλούς, νικημένους φασίστες, γιατί νικήσαμε σε ένα ποδοσφαιρικό αγώνα.

Επιτρέψτε μου τώρα να μη σχολιάσω τίποτε άλλο για το θέμα, ας πούμε τον Πάγκαλο που του πήρε 30 χρόνια για να θυμηθεί τις πολεμικές αποζημιώσεις του «γίγαντα με τα πήλινα πόδια», του θλιβερού Πετσάλνικου, του Καρατζαφύρερ, των φυλλάδων που εν μέσω οικονομικής κρίσης βρήκαν αποπροσανατολιστικό παιχνίδι να παίζουν… Όλος αυτός ο κουρνιαχτός σε δέκα μέρες θα έχει κατακάτσει, χωρίς να μας έχει επιτρέψει, έστω, να αναλογιστούμε την αλήθεια όσων ειπώθηκαν και λέγονται αυτό τον καιρό στα ΜΜΕ όλου του πλανήτη για την πολιτεία μας…..

Υ.Γ.: Σύντροφοι του «Δρόμου» πολύ «λίγη» μου φάνηκε η εφημερίδα σας. Φαντάζομαι όχι τυχαία. Τελοσπάντων… κάθε κίνηση για δημιουργία κόμματος χρειάζεται και την προπαγάνδα της. Απλά τώρα έχετε κάθε «οικονομικό» τουλάχιστον λόγο να είστε ήπιοι……
σημ.: το ξέρω ότι ήταν άσχετο το υστερόγραφο, αλλά ήθελα να το πω….