Τρίτη 30 Απριλίου 2013

Όταν υπάρχουμε πολύ


[Αναδημοσίευση από το άρθρο του "Βιβλιοθηκάριου" στην "Αυγή της Κυριακής" 28/4/2013]


Κι έρχεται αυτή η άνοιξη και σου γκρεμίζει τα πυργάκια σου, χαλάει το παζλ που κόντευες να τελειώσεις, με τα κατσαμάκια και την αδιαφορία της σε αναστατώνει, σου αρπάζει το στόχο, σε συνταράζει. Πιστεύεις πως τα βιβλία σου είναι το κλειδί του κόσμου, είναι ο κόσμος. Όλα εκεί περιγράφονται, όλα βιώνονται εκεί, εκεί ο έρωτας και ο θάνατος, εκεί το ταξίδι και ο προορισμός. Εκεί και το επέκεινα (που ποτέ δεν σε ένοιαζε). Στα βιβλία ιστορούνται οι επαναστάσεις και ανατρέπονται- σκυμμένος σε αυτά επάνω ταξινομείς τη ζωή, τις αντοχές, τα όρια και το τέλος της. Στα βιβλία οι σκιές μας ανεξαρτητοποιούνται, ενηλικιώνονται. Στα βιβλία οι φόβοι μας γίνονται σκιές και γράμματα.

Την Άνοιξη οι βιβλιοθήκες γίνονται νεκροταφεία - εκεί κείνται όσοι δεν επέζησαν από αυτή. Όσοι δεν σήκωσαν κεφάλι στη ζωή, όσοι δεν πλανήθηκαν από τα χάδια της τρέφουν την αγωνία τους σκυμμένοι πάνω στα βιβλία: νικιέται ο χρόνος; Η Άνοιξη είναι μια βιβλιοθήκη, ανθισμένες γύρω της οι ζωές των ανθρώπων, ο έρωτας και ο θάνατος, η ανθοφορία και η φθορά. Η βιβλιοθήκη είναι μια σειρά ανοιξιάτικα πτώματα, ανοίξεις που έκλεισαν την πόρτα και πετάξαν το κλειδί στο χάος.

Παρασύρεσαι φίλε μου- η γυναίκα δίπλα σου είναι ένα βιβλίο. Τα παιδιά σου είναι ένα βιβλίο. Οι γονείς σου, οι φίλοι, οι άνθρωποι που αγάπησες και φύγαν είναι ένα βιβλίο. Μια προδοσία, μία διάψευση, ένας οργασμός είναι ένα βιβλίο. Τα βιβλία όμως δεν είναι η ζωή σου. Η ζωή σου αυτές τις μέρες είναι μυρωδιές και γεύσεις και χρώματα, είναι η ανάσταση των αισθήσεων. Η επανάσταση αυτών των ημερών είναι ένας χορός πάνω από τους τάφους μας: αυτό είναι ο έρωτας, αυτό είναι η ανθοφορία, αυτό είναι τα βιβλία μας.

Αυτές τις μέρες θα είμαι στο πατρικό μου σπίτι- θα έχουν γυρίσει και οι ξενιτεμένοι, θα βρεθούμε τα ξαδέρφια και οι φίλοι. Το περιβόλι θα είναι ολάνθιστο, οι μέλισσες θα τρυγούν τους πορτοκαλανθούς, τα τριαντάφυλλα θα εκρήγνυνται. Τα βιβλία που θα έχω πάρει μαζί μου θα μείνουν αδιάβαστα στο κομοδίνο. Θα τρέχω λυσσασμένος από ’δω κι από ’κει να αιχμαλωτίζω με τις αισθήσεις μου τον κόσμο. Υπάρχει ένα ποίημα του Καρούζου. Λέει:

«- Γράφετε;
  - Γράφω μονάχα όταν υπάρχω πολύ.
Στην άβυσσο παντρεύομαι
στην άβυσσο κάνω τα παιδιά μου»

Παρασκευή 26 Απριλίου 2013

Τα ηλιοτρόπια των Εβραίων*

της Δαμιάνας Κουτσομίχα


Κάθε φορά που τρίζει η σκάλα μας
«λες να ‘ναι αυτοί επιτέλους;» σκέφτομαι,
Κι ύστερα φεύγω και με τις ώρες
Κατακίτρινα ζωγραφίζω ηλιοτρόπια.

Όμως αύριο ώσπου να ξεχαστώ
στην αίθουσα αναμονής, το τραίνο
απ’ την Κρακόβια θα περιμένω.

Κι αργά τη νύχτα, όταν ίσως κατέβουν
ωχροί, σφίγγοντας τα δόντια
«αργήσατε τόσο να μου γράψετε»
Θα κάνω δήθεν αδιάφορα. 

(Γιώργος Ιωάννου)

Τον Ιανουάριο πραγματοποιήθηκε στη βιβλιοθήκη Δημήτρης & Αλίκη Περρωτή διαθεματικό μάθημα με θέμα το Ολοκαύτωμα των Εβραίων. Εκεί για πρώτη φορά γνώρισα την κυρία Μάρη Άλβο. Μας έδωσε το μικρό βιβλίο της και συνεννοηθήκαμε να το εντάξουμε στην λέσχη ανάγνωσης. Τελικά, η ημερομηνία ορίστηκε για την Κυριακή 21 Απριλίου. Το βιβλίο έχει τον τίτλο ‘Μνήμες της ζωής μου’ Εκδόσεις Θερμαϊκός.

Η Λέσχη ανάγνωσης αποτελείται από μαθητές και μαθήτριες του Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής. Διαλέγουμε βιβλία, το οποία δίνουμε στους μαθητές και, μερικές μέρες πριν τη συνάντηση με το συγγραφέα, πραγματοποιούμε μια συζήτηση μεταξύ μας. Αυτό είναι κάτι απαραίτητο ειδικά σε βιβλία που εκτυλίσσονται σε ένα ιστορικό πλαίσιο το οποίο δε γνωρίζουν. Στην ομάδα των συντονιστών έχουμε και 2 φιλολόγους. Εκεί απαντούμε σε ερωτήσεις, τους παρουσιάζουμε υλικό οπτικοακουστικό και ακούμε τις γνώμες τους θετικές ή αρνητικές. Η συζήτησή μας έχει περισσότερο χαρακτήρα διερευνητικό, χωρίς να κατευθύνουμε τις απόψεις τους, χωρίς να στήνουμε συζητήσεις με ερωταποκρίσεις μόνο και μόνο για να χαϊδέψουμε τα αυτιά των καλεσμένων μας.

Πέμπτη 18 Απριλίου, 12:45 – 13:30
Πριν ξεκινήσει η συζήτησή μας τους δείξαμε ένα βίντεο από ένα τοπικό κανάλι με υλικό και συνεντεύξεις Εβραίων της πόλης μας που σώθηκαν. Δε κράτησε πολύ, ένα τέταρτο ήταν η διάρκειά του. Ήταν όμως αρκετό για να συνειδητοποιήσουμε πόσο μακρινά και απίστευτα φαντάζουν στα παιδιά μας πτυχές της ιστορίας, όχι και τόσο μακρινές. Ιστορίες μιας εποχής ριζικά διαφορετικής από αυτή που ζουν. Σιωπή παρατεταμένη ακολούθησε την προβολή, οι εικόνες σοκάρουν και η αλήθεια παρουσιάζεται απογυμνωμένη. Ρωτούν αν είναι ανθρώπινα σώματα αυτά που είδαν, ποιοι τράβηξαν σε φιλμ τις εικόνες που είδαν, γιατί έγιναν όλα αυτά.

Κυριακή 21 Απριλίου
Θα ήταν η πρώτη φορά που η κ. Άλβο θα μιλούσε σε νέα παιδιά. Ήρθαν και κάποιοι φίλοι μας. Μου είπε πως είχε πολύ άγχος. Δεν είναι συγγραφέας, μας το δήλωσε πολλές φορές, αλλά έπρεπε να γράψει την ιστορία της για να μην ξεχάσουν οι παλιοί και κυρίως για να μαθαίνουν οι νεώτεροι. Αξιοπρεπής, χαμογελαστή. Της είχα μιλήσει για τη συζήτηση της Πέμπτης, την είχα ενημερώσει για τις αντιδράσεις των μαθητών, της είχα μιλήσει και για το φιλικό κλίμα που έχουμε στη λέσχη. Ξεκίνησε αγχωμένη να διαβάζει μέσα από ένα κείμενο που συνέταξε. Λόγω ηλικίας δεν ήθελε να ξεχάσει τίποτε από όσα ήθελε να μας πει. ‘Πριν αρχίσω, πρέπει να σας ομολογήσω πως δεν είμαι καθηγήτρια, δημοσιογράφος ή τακτική ομιλήτρια διαλέξεων. Βρίσκομαι εδώ για να σας διηγηθώ την αληθινή ιστορία ενός κοριτσιού 12 ετών, στα ζοφερά χρόνια της Γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα, μεταξύ 1942 – 1944. Η ανάγνωση σταματούσε με παρεμβολές, συζητήσεις και ξαναεπιστρέφαμε στο κείμενο. Το κείμενο με τις χειρόγραφες σημειώσεις της μου το άφησε.

Η Μάρη Άλβο Μπενβενίστε ήταν ένα από τα παιδιά, από τους Έλληνες Εβραίους, που σώθηκαν κρυμμένα σε σπίτια χριστιανών. Υπήρχαν όμως και οι δωσίλογοι. Εδώ θα κάνω μια παρένθεση: θυμάμαι το βιβλίο του Νίκου Δαββέτα, Η Εβραία νύφη. Τον είχαμε καλέσει στη Λέσχη μας πριν από 2 χρόνια. Στο βιβλίο του ο Δαββέτας μας παρουσιάζει μια γυναίκα που αναζητά στοιχεία για την εμπλοκή του πατέρα στης στον αφανισμό των Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης.

Η οικογένεια της Μάρης Άλβο άλλαξε 4 κρησφύγετα μέσα σε 8 μήνες. Άγνωστοι άνθρωποι μας στάθηκαν, μας φιλοξένησαν στα σπίτια τους, μας παρηγόρησαν, μας φρόντισαν, μας προστάτευσαν, μας αγάπησαν. Δεν τους ξεχνώ.


Συνήθειά μας είναι, με το τέλος της συζήτησης να υπογράφει ο συγγραφέας το βιβλίο κάθε μαθητή. Εκείνες τις στιγμές η σχέση μαθητών και συγγραφέων γίνεται πιο προσωπική. Εκεί γίνονται και οι πιο ωραίες συζητήσεις: πως είναι η πίστη; την ρώτησε ένας μαθητής.

Είμαστε ίδιοι σ’ αυτόν τον κόσμο, όλοι τον ίδιο Θεό έχουμε. Κυρίως μη χάνετε την πίστη σας στους ανθρώπους, πήρα πολύ αγάπη. Αγαπάω τους ανθρώπους, υποκλίνομαι στον Διαμαντή Διαμαντόπουλο, όπως υποκλίνομαι σε όλους τους Δικαίους των Εθνών.

Πέμπτη 25 Απριλίου
Με πήρε τηλέφωνο στη δουλειά η κ. Άλβο. Να μας ευχαριστήσει ξανά, γιατί ήταν η πρώτη φορά που συζήτησε για το βιβλίο της με παιδιά και αισθάνθηκε όπως στο σπίτι της. Ανταλλάξαμε και κάποιες άλλες πληροφορίες που μου ζήτησε και εκεί έκλεισε η συζήτηση με ευχές για Καλό Πάσχα και καλή αντάμωση.

Σημείωση:
Όταν ανακοίνωσα στο διαδίκτυο τη συνάντησή μας ο Γιώργος μου ζήτησε να γράψω κάτι για τον "Βιβλιοθηκάριο". Απάντησα φυσικά. Και περνούσαν οι μέρες εν μέσω προϋπολογισμών και αριθμών, αλλά η σκέψη μου ήταν στο κείμενο και στην αίσθηση που μου άφησε η συνάντησή μας με αυτή τη γυναίκα. Την ώρα που όλοι τονίζουν στα μέσα την απερίφραστη καταδίκη και έντονη ανησυχία τους για τα κρούσματα βίας και ρατσισμού (έτσι δε τα λένε;) ο καιρός περνάει. Κάθε στιγμή που περνάει χωρίς να δίνουμε ερεθίσματα, χωρίς να προκαλούμε ερωτήματα και σκέψεις στους νέους με τους οποίους ερχόμαστε σε επαφή, κάθε μέρα είναι μια ευκαιρία χαμένη. Μια ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων περνάει από τις βιβλιοθήκες μας και δεν μπορεί να αντιληφθεί το μέγεθος του κακού που προοιωνίζεται. Έχουμε έναν ρόλο τον οποίο δεν μπορούμε να τον περιορίζουμε μόνο στα μαθήματα πληροφοριακής παιδείας. Οι βιβλιοθήκες και οι βιβλιοθηκονόμοι εκπαιδεύουν και αφυπνίζουν.

*Ο τίτλος της ανάρτησης είναι από το ομώνυμο ποίημα του Γιώργου Ιωάννου

Δευτέρα 22 Απριλίου 2013

Μια κουβέντα με το γιο μου για την Επανάσταση


Με αφορμή που δεν μπορώ να θυμηθώ ξεκίνησε παραμονή της 25ης Μαρτίου μία συζήτηση με τον 9χρονο γιο μου στο μεσημεριανό τραπέζι. Προσπαθούσα να του ξεχωρίσω πως τα "ΟΧΙ" και τις επαναστάσεις δεν τα λένε και δεν τις κάνουν όλοι, ούτε καν οι πολλοί. Λίγοι πάντα τις ξεκινούν, κάποια στιγμή στην πορεία προστίθενται και άλλοι. Καμιά φορά οι λίγοι αυτοί νικούν κι άλλοτε χάνουν. Του έλεγα πως οι πολλοί συνήθως φοβούνται να αντισταθούν ή υπολογίζουν τα κέρδη και τις ζημίες αν αντιδράσουν, πως οι πολλοί συνήθως σιωπούν και υποκύπτουν, πως δεν αποφασίζουν να τα θυσιάσουν όλα για "μιας ώρας ελεύθερη ζωή". Πως οι πολλοί προστίθενται στην πορεία μιας επανάστασης, αν αυτή είναι νικηφόρα. Πώς κάποιοι συνήθως συνεργάζονται με τον εχθρό προκειμένου να σωθούν.

Προς το τέλος της κουβέντας μας με ρώτησε: "αν γινόταν τώρα επανάσταση, τι θα έκανες;" Κόμπιασα. Θα θυσίαζα λοιπόν όσα εύθραυστα έχω, όσα πρόσκαιρα χαίρομαι για τον αγώνα μιας ανατροπής; Είμαι έτοιμος, είμαι πρόθυμος, έχω πίστη στο όραμα; Ποιο όραμα; Τι να απαντήσω στο γιο μου που ακόμη έχει στο μυαλό του πως από τη μια είναι οι Γαλάτες και από την άλλη οι Ρωμαίοι, πως υπάρχουν κακοί με μεγάλα δόντια και καλοί με κόκκινο σκουφί; Πώς να του εξηγήσω πως ίσως η επανάσταση αργήσει, πως οι συνθήκες δεν είναι ακόμη ώριμες, ούτε ο υποκειμενικός παράγοντας πρόθυμος;

Δεν ξέρω αν αρκέστηκε στην απάντησή μου. Ευτυχώς δεν έδωσε συνέχεια. Άρχισε να τραγουδά με τη μικρή το "Θούριο" που είχαν μάθει στο σχολείο, "καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή"....

υγ: η απάντησή μου: "... ελπίζω πως όταν έρθει εκείνη η ώρα, θα είμαι έτοιμος να πολεμήσω για το καλό όλων των ανθρώπων, όχι μόνο το δικό μας..."

Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

Ένας αφορισμός για τις Επαναστάσεις

"πατριδογνωσία"/Γιάννης Ψυχοπαίδης

Ο καλύτερος τρόπος να καταστείλεις μια Επανάσταση είναι να την ιστορήσεις. Με χρονολογική σειρά, μάχη τη μάχη, νίκη τη νίκη.

Τετάρτη 17 Απριλίου 2013

Δευτέρα 15 Απριλίου 2013

Κι ύστερα ήρθαν οι σφήκες...

[Αναδημοσίευση από το άρθρο του "Βιβλιοθηκάριου" στην "Αυγή της Κυριακής", 14/4/2013]


Ασφυκτιά στις 450 λέξεις οποιοδήποτε κείμενο για τις βιβλιοθήκες γραμμένο από βιβλιοθηκονόμο. Κυρίως γιατί ο λόγος και η ανάγκη να μιλήσεις για τις βιβλιοθήκες στην Ελλάδα όσο περνάει ο καιρός τόσο πιο πιεστικός γίνεται και διογκούμενος που πλέον δεν μπορείς τίποτα να πεις. Πόσο μάλλον όταν σου δίνεται η δυνατότητα να το κάνεις.

Τι να πεις για τις σχολικές βιβλιοθήκες; Κάποτε (επί υπουργίας Γερ. Αρσένη) δημιουργήθηκαν σχολικές βιβλιοθήκες που χρηματοδοτήθηκαν κυρίως από κοινοτικούς πόρους. Η ιδέα ήταν λαμπρή: 6000 βιβλία, υλικοτεχνική υποδομή, κ.α. σε ξεχωριστά διαμορφωμένη αίθουσα και με ειδικευμένο προσωπικό («πιλοτικά» σε 49 από αυτές). Η αγορά του αιώνα στο χώρο του βιβλίου, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό στη νομιμότητα των διαδικασιών. Η ιδέα ήταν λαμπρή: η μονοκρατορία του ενός εγχειριδίου σπάει, ο δάσκαλος και η τάξη μπαίνουν στη βιβλιοθήκη, ξεκινούν οι εργασίες των μαθητών που αναζητούν βιβλιογραφία, μαθαίνουν να ερευνούν και να συντάσσουν, διαμορφώνονται εστίες ανάγνωσης και πολιτισμού σε «δύσβατα» και «απομονωμένα» σημεία της χώρας (πχ στο Τσεπέλοβο). Η ιδέα ήταν λαμπρή, η προοπτική ήταν το έργο να επεκταθεί, να αυξηθούν τα σχολεία με βιβλιοθήκες, να προσληφθεί ειδικευμένο προσωπικό. Η συνέχεια ωστόσο των υπολοίπων υπουργών παιδείας ήταν καταστροφική. Το όραμα τεμαχίστηκε, η ανανέωση του υλικού ακυρώθηκε, το συντεχνιακό πελατειακό πάρε-δώσε απέτρεψε την πρόσληψη προσωπικού, οι βιβλιοθήκες δεν αυξήθηκαν, οι αποσπασμένοι καθηγητές σε αυτές δεν (επι)μορφώθηκαν ξανά, σιγά-σιγά και καθώς από το Υπουργείο Παιδείας περνούσαν ο Ευθυμίου, Γιαννάκου, Στυλιανίδης, Σπηλιωτόπουλος, το όραμα ξέφτιζε και οι σχολικές βιβλιοθήκες μαράζωναν. Ώσπου ήρθαν οι… σφήκες: η Άννα Διαμαντοπούλου τους έδωσε το τελικό μνημονιακό χτύπημα: τις έκλεισε. Και γίναμε έτσι η… «Δανία του Νότου».

Η αφήγηση αυτή έχει και δεύτερο επίπεδο: πώς αντέδρασε στην πορεία αυτή ο βιβλιοθηκονομικός, ο εκδοτικός, ο συγγραφικός και ο εκπαιδευτικός χώρος; Είναι ίσως δίκαιο να πει κανείς πολύ χλιαρά, ενδοτικά, ανεύθυνα, μικροπολιτικά. Με λαμπρές εξαιρέσεις κυρίως από τον εκδοτικό χώρο. Δεν υπήρξαν άνθρωποι που όλο αυτό τον καιρό στήριξαν με τη δουλειά τους τις σχολικές βιβλιοθήκες; Αν και ανειδίκευτοι, πολλοί ήταν οι εκπαιδευτικοί που εργάστηκαν με πάθος στις σχολικές βιβλιοθήκες. Διεκδικήθηκε ποτέ ουσιαστικά και μαχητικά η επέκταση των σχολικών βιβλιοθηκών από όποιο εμπλεκόμενο συνδικαλιστικό χώρο; Σαφώς όχι. Πολλοί σύλλογοι γονέων έκτοτε συγκρότησαν βιβλιοθήκες (ακόμη και σε δημοτικά) «προσλαμβάνοντας» γι’ αυτή τη δουλειά ακόμη και βιβλιοθηκονόμους. Ο σπόρος της λογικής φύτρωνε ακόμη και σε εθελοντικό… χώμα.

Η αφήγηση έχει και τρίτο επίπεδο: είναι νομίζω σαφές πώς το πείραμα των σχολικών βιβλιοθηκών απέτυχε. Πολιτική απόφαση ήταν η αποτυχία της μεγάλης αλλαγής στην παιδεία με τη δημιουργία βιβλιοθηκών στα σχολεία. Τα χρήματα που «εύκολα» δόθηκαν, δεν επενδύθηκαν σε δομές, δεν ξοδεύτηκαν βάσει σχεδιασμού, αλλά χρησιμοποιήθηκαν για πολιτικές ψηφοθηρίας και εντυπωσιασμού. Το πείραμα ωστόσο πέτυχε σε κάτι: έδειξε πως μπορούμε να αλλάξουμε την παιδεία μας, αρκεί να δουλέψουμε γι’ αυτό.

Ακριβώς 450 λέξεις. Και τίποτα δεν είπα. Στο επόμενο σημείωμα θα διαβάσετε για τις δημόσιες βιβλιοθήκες

Παρασκευή 12 Απριλίου 2013

Ένας αφορισμός για τη γραφή

La Desserte rouge - Henri Matisse (1908)
Εμένα, σπίτι μου είναι η γραφή. 
Οι τοίχοι της είναι από χαρτί. Π
άνω τους χορεύουν τις μέρες οι 
ίσκιοι των δέντρων και των που
λιών. Πάνω τους χορεύον τις νύ
χτες τα όνειρά μου

Τετάρτη 10 Απριλίου 2013

Περί βιογραφικών


Υπάρχει πάντα αυτή η αμηχανία. Πώς να μιλήσεις για σένα χωρίς να σε διευκολύνει κάποια ερώτηση που κάποιος θα σου απευθύνει, πώς να παρουσιάσεις συνοπτικά αυτό που είσαι, τι θεωρείς άξιο λόγου. Ποιος είσαι τέλος πάντων και ποιους αφορά αυτό που είσαι.

Τα επαγγελματικά βιογραφικά βέβαια είναι τα πιο εύκολα, αφού η τυποποίηση έχει φτάσει σε… επιστημονικό επίπεδο. Τι γίνεται όμως με τα άλλα; Πώς θα παρουσιάσεις κάποιον με δυο κουβέντες σε ένα άρθρο, πώς θα παρουσιάσει τον εαυτό του σε ένα βιβλίο ένας συγγραφέας, πώς ένας υποψήφιος βουλευτής σε ένα προεκλογικό φυλλάδιο; Στην τελευταία περίπτωση υπάρχει αξιόλογη πολιτική σημειολογία: οι Πασόκοι γράφουν συνήθως για τις υπεύθυνες διοικητικές θέσεις, οι δεξιοί για την επιχειρηματική ή επαγγελματική εν γένει δράση τους, οι αριστεροί για τη συμμετοχή στα κινήματα και τα σωματεία.

Στέκομαι εδώ στα βιογραφικά των συγγραφέων που συνοδεύουν συχνά τα βιβλία τους. Βιογραφικά αμήχανα, σεμνά, υπερφίαλα, εξυπνακίστικα, στομφώδη, υπηρεσιακά, διεκπεραιωτικά, μικρά, μεγάλα, βιογραφικά που αναφέρουν οικογενειακή κατάσταση και άλλα που την αγνοούν, με ή χωρίς χρονολογία γέννησης, με αναφορά ή χωρίς στα βραβεία, με τόπο γέννησης, σπουδές και επάγγελμα, γνώσεις γλωσσών κ.α. Μια μεγάλη ποικιλία που εν πολλοίς μπορεί να υποψιάσει τον έμπειρο βιβλιόφιλο για το χαρακτήρα του συγγραφέα, αφού το πώς παρουσιάζουμε τον εαυτό μας είναι η προβολή μας, είναι το πώς θέλουμε οι άλλοι να μας βλέπουν.

Θυμάμαι πόσο άσχημη εντύπωση μου είχε κάνει ο εξυπνακισμός με τον οποίο ο συγγραφέας Βαγγέλης Ραπτόπουλος παρουσίαζε τον εαυτό του πριν λίγα χρόνια σε ένα βιβλίο του. Αντίθετα, σήμερα έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο που με εντυπωσίασε η σεμνότητα του συγγραφέα του και αποτέλεσε την αφορμή γι’ αυτό το σημείωμα στα βιογραφικά στοιχεία.



Μαυρίκης , Κώστας 
Άνω Μαγνήτων Νήσοι : ιστορία (αρχαία-σύγχρονη), ονοματολογία, πειρατεία, ενάλλια, ξένοι περιηγητές :Αλλόνησος, Περιστέρα, Κυρά Παναγιά, Γιούρα, Ψαθούρα, Σκαντζούρα, Πιπέρι / Κώστας Μαυρίκης . - Αλλόνησος : [χ.ο.], 1997. - 391 σ. : εικ. ; 24 εκ.

Τρίτη 9 Απριλίου 2013

Τι το δουλεύεις το ρημάδι;

Ήταν οι μέρες του "Όχι" της κυπριακής βουλής (που έγινε "Ναι" μετά). Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θριαμβολογούσαν και μια εθνική (και επαναστατική) ... ανάτασις κυριαρχούσε στα σχόλια των περισσότερων δικτυωμένων. Μία από τις βιβλιοθήκες του Πανεπιστημίου Αθηνών μέσα στο κλίμα των ημερών αναρτά στη σελίδα της στο facebook μια παραλλαγή του πρωτοσέλιδου του Focus με τον.. υψωμένο μέσο, επιχαίρει για τη θαρραλέα απόφαση των Κυπρίων αδερφών και στέλνει το... σεξιστικό της μήνυμα στην Αγκέλα. Όταν σχολίασα πως δεν αρμόζει σε μια υπηρεσία-βιβλιοθήκη να σχολιάζει με αυτόν τον τρόπο τα τεκταινόμενα, πόσο μάλλον όταν σχολιάζει μόνο τα εύκολα και με αγοραίο τρόπο, δέχτηκα την ειρωνεία του συναδέλφου και την επίπληξη πως είμαι συντηρητικός και πως επιτέλους πρέπει να αντιδρούμε. Ψάχνοντας στη σελίδα σήμερα για να βρω την ανάρτηση και τα σχόλια προκειμένου να εικονογραφήσω αυτό το κείμενο, είδα πως δεν υπάρχει πια.



Σήμερα το πρωί μια δημόσια βιβλιοθήκη, ο διαχειριστής του λογαριασμού της στο facebook δηλαδή, μάλλον απρόσεκτα ευχαριστήθηκε από όσα αποκάλυψε η φούστα που σηκώθηκε στη Φαίη Σκορδά και φρόντισε να το δείξει στους 3254 φίλους της... που προφανώς κι εκείνοι θα χαρούν πολύ.

Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τις βιβλιοθήκες στη χώρα μας  ξεκίνησε αρκετά νωρίς όταν αυτά προέκυψαν. Σε αυτή την στάση συνετέλεσε η τεχνολογική εκπαίδευση των βιβλιοθηκονόμων που τα τελευταία 30 χρόνια βρίσκεται πολύ κοντά στα νέα μέσα. Πολλές είναι οι ελληνικές βιβλιοθήκες που χρησιμοποιούν τα social media, η έλλειψη προσωπικού όμως αλλά και η προβληματική πληροφοριακή παιδεία και η άγνοια βασικών κανόνων επικοινωνίας πολλές φορές προκαλούν ατυχήματα σαν τα προαναφερθέντα. Άλλες φορές βέβαια απλά αποτυγχάνουν να επιτελέσουν το ρόλο τους οι εφαρμογές αυτές, όταν η χαρά σταματάει στη χρήση του μέσου και δεν προχωράει και στο περιεχόμενο του μηνύματος ή στη διαχείριση της λειτουργικότητάς τους.

Πέμπτη 4 Απριλίου 2013

Αφήγηση


 Τελικά τι έχει περισσότερο ενδιαφέρον; Πώς θα ζήσεις τη ζωή σου ή πώς θα την αφηγηθείς; Μια ζωή ωραία αφηγημένη είναι μια ενδιαφέρουσα ζωή- κι ας μην είναι δική σου, ή έστω αυτή που ζεις, αλλά αυτή που φαντάστηκες ή αυτή που επέλεξες να αφηγηθείς. Όπως στα παραμύθια, που επιλέγουν εκείνα πού θα τελειώσουν, αφήνοντας για το τέλος αυτό το πλάνο καλόπιασμα πως εμείς ζήσαμε καλύτερα.

Νομίζω πάντως πως πιο ενδιαφέρον είναι να ζούμε τη ζωή μας σαν μια αφήγηση, μια καλογραμμένη ιστορία ενός ανθρώπου που γεννήθηκε πριν 39 χρόνια στην...
***
ο πίνακας είναι του Νίκου Αγγελίδη

Τρίτη 2 Απριλίου 2013

Ένα παραμύθι αφιερωμένο στη Silia...


[... που όταν μεγαλώσει θα γίνει παραμύθι]



Μια φορά κι έναν καιρό ήμουν ένας πλούσιος άντρας. Τόσο πλούσιος που μπορούσα ν’ αγοράσω όλες τις λέξεις- τις λέξεις των δικαστών και των ποιητών, των ιερέων και των βουλευτών, ως και του λαού τις λέξεις ακόμη. Κι αφού μπορούσα, άρχισα κάποια στιγμή να τις αγοράζω. Σιγά-σιγά εγώ γινόμουν πλούσιος σε λέξεις και κάποιοι γίνονταν φτωχοί σε αυτές.

Οι δικαστές με τον καιρό σταμάτησαν να εκδίδουν αποφάσεις,  οι ποιητές δεν είχαν λέξεις για τα ποιήματά τους, οι ιερείς δεν εκφωνούσαν λόγους υψιπετείς για τη σωτηρία της ψυχής και οι βουλευτές δεν βγάζαν νόμους για το «καλόν της πατρίδος». Τελευταίες μείναν οι λέξεις του λαού, όμως και αυτές στο τέλος γίναν όλες δικές μου.

Τότε, όταν απόλυτη σιωπή απλώθηκε στην πόλη, τα παιδιά αποφάσισαν επειδή μια γλώσσα τους είναι απαραίτητη στα παιχνίδια τους, να φτιάξουν μια καινούρια. Και στρώθηκαν αμέσως στη δουλειά και αρχίσαν πάλι οι δικαστές να εκδίδουν αποφάσεις, και οι ποιητές ξανάγραψαν τα ποιήματά τους, οι ιερείς αναμφιβόλως έσωσαν από την αμαρτία κάποιες ψυχές και οι βουλευτές έπιασαν πάλι δουλειά για το «καλόν της πατρίδος». Με μένα κανείς δεν ασχολήθηκε- γιατί εγώ, και μόνο εγώ, είχα δική μου την παλιά τους γλώσσα.

Κι ενώ θα έλεγε κανείς πως εδώ τελειώνει το παραμύθι και τίποτα δεν άλλαξε παρόλα όσα γίναν, οφείλω φίλοι μου να πω πως μια μονάχα λέξη αμέλησαν να φτιάξουν στην καινούρια τους γλώσσα: «πλούσιος». Κι απόμεινα μονάχος εγώ και αγνοημένος να μετράω τις λέξεις μου που δεν είχαν πια καμιά αξία- αφού κανέναν δεν αφορούσαν. Φτωχός, πιο φτωχός κι από την πιο φτωχιά μου λέξη.

***
Σήμερα είναι η Παγκόσμια Μέρα Παιδικού και Εφηβικού Βιβλίου. Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Η εικόνα είναι έργο της Στέλλας (3,5 χρόνων)