Χειροπιαστά οράματα

[Άρθρο που η "Αυγή" τελικά δημοσίευσε την Τετάρτη 8/10/2014]

«Ο λόγος της Αριστεράς για τις βιβλιοθήκες, ακόμα και ο πιο ριζοσπαστικός, έχει ένα κενό: να δώσει χειροπιαστά τα οράματα. Να δώσει κοινωνικά παραδείγματα που η ίδια έχει προκαλέσει με τους αγώνες της. Και αυτό δεν είναι εύκολο…»

Αυτό είναι ένα μήνυμα που μπορείς να λάβεις σαν απάντηση στη δημόσια συζήτηση που επιχειρείς να κάνεις γύρω από τα ζητήματα της πολιτιστικής πολιτικής και συγκεκριμένα της πολιτικής βιβλιοθηκών. Και είναι δύσκολο να διαφωνήσεις με τον αποστολέα του, αφού κι εσύ το ξέρεις πως η συζήτηση, ακόμη και η συζήτηση, γίνεται με όρους περιπτωσιακούς και αποσπασματικούς. Είναι γεγονός πως λείπει από τη δημόσια σφαίρα ένας «χώρος» αριστερής σκέψης και συνεργασίας για τον πολιτισμό, ένα περιοδικό που όχι μόνο θα απαντάει στις δεξιές και νεοφιλελεύθερες ρητορικές, αλλά θα συγκροτεί και ένα οραματικό πλαίσιο για τον πολιτισμό που θέλει η Αριστερά να υπηρετήσει και να σχεδιάσει. Πόσο μάλλον η λεγόμενη «κυβερνώσα». Λείπουν η συνεργασία και οι επεξεργασίες, λείπει ο συντεταγμένος κριτικός λόγος στα ιδεολογήματα που περιφέρονται στα κανάλια αναπαραγωγής της κυβερνώσας δεξιάς. Λείπουν οι απαντήσεις στις στρεβλώσεις που δημιουργεί η επικοινωνιακά πανίσχυρη κυριαρχία των ιδιωτικών ιδρυμάτων .

Γίνονται πράγματα βέβαια. Γίνονται ζυμώσεις, αναπτύσσονται ενδιαφέρουσες συζητήσεις, υπάρχει κινητικότητα. Είναι σημαντικός για παράδειγμα ο προβληματισμός που κατατίθεται στο «εσωτερικό» της Ανοιχτής Πόλης για τον πολιτισμό ή οι επεξεργασίες που γίνονται από τις νέες (αριστερές) δημοτικές αρχές, όλα αυτά είναι μια πραγματικότητα. Δεν είναι όμως συνολική και διασπείρει τις προσπάθειες. Δείγμα αυτής της αδόμητης κατάστασης είναι ότι μετά το θάνατο του Σωτήρη Σιώκου το Μάρτιο του 2014 το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει ακέφαλο, ή έστω χωρίς συντονιστή. Δύσκολα θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι αυτό δεν αποτελεί ένδειξη ενός προβλήματος είτε στην κομματική αντίληψη για τα ζητήματα του πολιτισμού, είτε στην κομματική αντίληψη για το ρόλο των κομματικών δομών. Πόσο μάλλον που κατά πώς φαίνεται πλησιάζει η ώρα να υλοποιήσουμε τα οράματά μας.

Οι βιβλιοθήκες είναι ανοιχτόμυαλοι οργανισμοί, προοδευτικοί. Δομικό τους συστατικό είναι η ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης, η ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση. Τα παραδείγματα που δίνουν με την ύπαρξη και το ρόλο τους αυτό, ακόμη και με τις αδύναμες πολιτικές που εφαρμόζονται γι’ αυτές όλα αυτά τα χρόνια, είναι χειροπιαστά οράματα. Που έχουν όμως την ανάγκη κεντρικού σχεδιασμού, οικονομικής και πολιτικής υποστήριξης. Θα μπορούσαν να γίνουν με ευχέρεια το προνομιακό πιλοτικό πρόγραμμα αριστερής πολιτικής πολιτισμού. Εξάλλου και οι νεοφιλελεύθεροι αυτό το χώρο έκαναν όχημα για τις αντίστοιχες πολιτικές τους. Χρωστάμε πάντως μια ευρεία συζήτηση για τον πολιτισμό, όχι μια χαοτική έκθεση ιδεών, αλλά ένα γερό σχέδιο που θα το πλουτίσει η εμπειρία και η θέληση του λαού.