Μια φορά κι έναν καιρό ήταν - λέω "ήταν" γιατί έτσι αρχίζουν τα παραμύθια: σε χρόνο που παρήλθε. Δεν μπορούν (τα παραμύθια) να μας πουν πως "είναι" ή "θα είναι". Γιατί ξέρουν πως έπονται πάντα ενός γεγονότος και πως ούτως ή άλλως και οι ιστορίες τελειώνουν. Τα παραμύθια τελειώνουν συνήθως μ' ένα μικρό ψέμα: "κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα". Το ψέμα δεν είναι πως εμείς ζούμε καλύτερα από τους ήρωές τους, κι ας βασανιζόμαστε εξίσου. Είναι πως το παραμύθι τελειώνει με μια υπόσχεση ας πούμε, πως η ιστορία έχει συνέχεια και πέρα από την αφήγηση, πως η ευτυχία δεν έχει τέλος. Είναι γιατί στα παραμύθια αρέσει να μας υπενθυμίζουν πως είναι αφηγήσεις, δηλαδή επιλεγμένη αναπαράσταση της πραγματικότητας; Δεν είμαι σίγουρος.
Νομίζω πως τελικά τα παραμύθια μετανιώνουν που άρχισαν. Θέλουν, βεβαιώνοντάς μας πως "έζησαν αυτοί καλά", να μας βοηθήσουν να ξεχάσουμε την ήττα αυτού του "ήταν" στην αρχή της αφήγησης. Είναι τόσο γλυκειά αυτή τους η προσπάθεια, που νομίζω πως μπορούμε να συγχωρέσουμε τα παραμύθια γι' αυτήν τους τη μικρή αδυναμία.
6 σχόλια:
Άκουσα παραμύθι κι έδωσα κλώτσο να κυλίσει. Με την ησυχία σου. Αναμένω.
κάποια παραμύθια τελειώνουν κι έτσι:
"...Το βασιλόπουλο παντρεύτηκε την Πεντάμορφη, μα ο Αρκουδογιάννης μ' όλα τα παρακάλια του βασιλιά δε θέλησε να κάτσει στο παλάτι.
-Θα 'ρθω να κάτσω σαν τελειώσει η αδικία από τον κόσμο, είπε κι 'έφυγε.
Μα μ' όλα τα χρόνια που πέρασαν από τότε, ακόμα δε γύρισε ο Αρκουδογιάννης."
Μαρούλα Κλιάφα, ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, Κέδρος 1977, σ. 83
@Nefosis: (έχω βάλει να δουλεύουν γι' αυτό, αλλά στο γράφω μέσα σε παρένθεση για να μην δουν που το λέω αυτοί που το γράφουν....)
@γρηγόρης στ.: πρώτη εργασία στη Σχολή μαζί με το φίλο μου τον Παντελή στο μάθημα της παιδικής λογοτεχνίας (με τη Ζωή τη Βαλάση). Εκείνος επιλέγει ανάλυση των παραμυθιών της Χίου, κι εγώ της Θεσσαλίας. Μοιραία πέφτω στο καταπληκτικό βιβλίο της Κλιάφα (εικονογράφηση του Διονύση Βαλάση). Την εργασία την έστειλε η Βαλάση στην Κλιάφα. Έκτοτε λάτρεψα τα λαϊκά παραμύθια. Και είναι συνήθεια πλέον όπου πάω να αναζητώ τοπικές συλλογές. Τα παραμύθια είναι σαν τα ποιήματα νομίζω
Ο Λειβαδίτης έψαχνε κάποτε ένα νοσοκομείο για άρρωστα παραμύθια, δεν ξέρω αν το βρήκε βέβαια..
Μου το είχες ξαναγράψει αυτό, το θυμόμουν , το έψαξα, το βρήκα: (http://vivliothekarios.blogspot.gr/2010/12/blog-post_13.html)
υγ: ο Λειβαδίτης ονειρευόταν επίσης "δάφνες για τους νικημένους"
Ναι, ήταν σε ένα παλιό μου βιβλίο που κάποτε έκανα δώρο και δεν το ξαναβρήκα από τότε. Δεν θυμάμαι καν σε πιο, πάντως έπιασε τόπο :-)
Δημοσίευση σχολίου